Προβολή ένστασης δεδικασμένου στην κατ’ έφεση δίκη

Ο εναγόμενος ως εφεσίβλητος μπορεί να προτείνει στην κατ’ έφεση δίκη οποιαδήποτε ένσταση καταλυτική ή διακωλυτική του δικαιώματος που κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι δεν υπάρχει. Έτσι μπορεί να προτείνει για πρώτη φορά στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο την ένσταση απαραδέκτου της αγωγής, του δεδικασμένου και άλλα. Γενικά, οι ισχυρισμοί, οι οποίοι κατά τον νόμο λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο, μπορούν να προταθούν και από τους διαδίκους σε κάθε στάση της δίκης και συνεπώς και στην κατ’ έφεση δίκη για πρώτη φορά[1].

Άλλωστε, σύμφωνα με το άρθρο 332 ΚΠολΔ «Το Δεδικασμένο λαμβάνεται υπόψη από το δικαστήριο και αυτεπαγγέλτως». Και μάλιστα σε κάθε βαθμό δικαιοδοσίας. Επομένως, ο ισχυρισμός περί δεδικασμένου παραδεκτά προβάλλεται το πρώτον στην κατ’ έφεση δίκη από τον εφεσίβλητο[2].

Για την αυτεπάγγελτη λήψη υπόψη του δεδικασμένου από το εφετείο δεν πρέπει να απαιτείται προηγούμενη εξαφάνιση της προσβαλλόμενης απόφασης, αφού το δεδικασμένο αποτελεί αρνητική διαδικαστική προϋπόθεση και κατ’ ακολουθίαν ανάγεται στο παραδεκτό της αγωγής, το οποίο κατ’ άρθρο 522, όπως και η αοριστία, το νόμω αβάσιμο αυτής, λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως και αν δεν υφίσταται προς τούτο λόγος έφεσης[3].

Με την άσκηση νομότυπης και εμπρόθεσμης έφεσης η υπόθεση μεταβιβάζεται στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο, το οποίο έχει ως προς την αγωγή την ίδια εξουσία που έχει το πρωτοβάθμιο δικαστήριο και μπορεί και χωρίς την υποβολή ειδικού παραπόνου να εξετάσει οίκοθεν το νόμω αβάσιμο, το ορισμένο και το παραδεκτό αυτής, με βάση τα εκτιθέμενα σ’ αυτή πραγματικά περιστατικά και να την απορρίψει, αν δεν στηρίζεται στον νόμο ή είναι αόριστη ή απαράδεκτη. Αν η αγωγή απορρίφθηκε πρωτοδίκως ως μη νόμιμη ή αόριστη, το εφετείο μετά από έφεση του ενάγοντος, έχει την εξουσία να την απορρίψει ως απαράδεκτη, καθώς μία τέτοια απόφαση είναι επωφελέστερη για τον εκκαλούντα (ΕφΠατρ 892/04 Δ 2006.1049)[4].

Αγγελική Λιγοψυχάκη, δικηγόρος

email: info@efotopoulou.gr

[1] Βλ. Βασίλη Αντ. Βαθρακοκοίλη, Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας, Ερμηνευτική – Νομολογιακή Ανάλυση κατ’ άρθρο, Τόμος Γ’ άρθρα 478-681 Δ’, άρθρο 527, σελ. 329, 332, 333

[2] Βλ. Μιχαήλ Μαργαρίτη/Άντα Μαργαρίτη, Ερμηνεία Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, Θεωρία – Νομολογία, Τόμος Ι, έκδοση 2η, άρθρο 332, σελ. 586

[3] Βλ. Βασίλη Αντ. Βαθρακοκοίλη, Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, Ερμηνευτική – Νομολογιακή Ανάλυση κατ’ άρθρο, Τόμος Β’, άρθρα 221-477, Αθήνα 1994, άρθρο 332, σελ. 553

[4] Βλ. Μιχαήλ Μαργαρίτη/Άντα Μαργαρίτη, Ερμηνεία Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, Τόμος Ι, Θεωρία – Νομολογία, έκδοση 2η, Αθήνα 2018, άρθρο 522, σελ. 820