Υιοθεσία με στοιχεία αλλοδαπότητας
Η διάταξη του άρθρου 23 παρ. 1 ΑΚ ορίζει ότι οι ουσιαστικές προϋποθέσεις για τη σύσταση της υιοθεσίας, η οποία περιέχει στοιχεία αλλοδαπότητας ως προς τα υποκείμενα αυτής, ρυθμίζονται από το δίκαιο της ιθαγένειας του κάθε μέρους, το οποίο λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως, σύμφωνα με το άρθρο 337 ΚΠολΔ,
σε συνδυασμό με το 741 ΚΠολΔ, με την επιφύλαξη ότι οι εφαρμοστέες διατάξεις του αλλοδαπού δικαίου δεν προσκρούουν στα ημεδαπά χρηστά ήθη ή τη δημόσια τάξη, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 33 ΑΚ (Βλ. ενδεικτικά ΠολΠρΘεσ 10204/2010, Αρμ 2010/1833 – ΠολΠρθεσ 13230/2010, Αρμ 2011/39 – ΠολΠρΑθ 159/2005, Α’ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ – ΠολΠρθεσ 1453/2007 Αρμ 2008/231).
Για παράδειγμα, το δίκαιο της υιοθεσίας σχετικά με τέκνο που έχει γεννηθεί από Ρουμάνα μητέρα, ρυθμίζεται από το νέο αστικό κώδικα, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 01.10.2011 και στον οποίο ενσωματώνεται ο οικογενειακός κώδικας, συμπεριλαμβανομένων διατάξεων για την υιοθεσία (άρθρα 468-499). Ταυτοχρόνως εξακολουθεί να ισχύει ο ειδικός νόμος 273 της 21.6.2004 περί ρυθμίσεως της υιοθεσίας, τροποποιηθείς δυνάμει του ν. 233/2011. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, είναι δυνατή η υιοθεσία ανήλικων τέκνων, δηλαδή τέκνων που δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, εφόσον αυτή εξυπηρετεί το υπέρτερο συμφέρον τους. Όταν πρόκειται περί υιοθεσίας αδελφών πρέπει να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα, ώστε αυτά να υιοθετούνται από το ίδιο πρόσωπο ή την ίδια οικογένεια. Η υιοθεσία αδελφών από διαφορετικά πρόσωπα ή οικογένειες είναι δυνατή, μόνο αν με αυτόν τον τρόπο εξυπηρετούνται τα υπέρτερα συμφέροντα των τέκνων. Η υιοθεσία ανηλίκου από περισσότερα πρόσωπα, ταυτοχρόνως ή διαδοχικά, δεν επιτρέπεται, εκτός αν είναι σύζυγοι διαφορετικού φύλου. Απαγορεύεται επίσης η υιοθεσία μεταξύ αδελφών καθώς και μεταξύ συζύγων ή πρώην συζύγων. Αδύνατη επιπλέον είναι και η υιοθεσία συζύγων ή πρώην συζύγων από το ίδιο πρόσωπο ή την ίδια οικογένεια. Μεταξύ υιοθετούντος και υιοθετουμένου απαιτείται διαφορά ηλικίας τουλάχιστον 18 ετών. Αν συντρέχει σπουδαίος λόγος, το δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει την υιοθεσία, αν η διαφορά ηλικίας είναι μεν μικρότερη των δεκαοκτώ ετών, όχι όμως μικρότερη των δέκα πέντε ετών. Η υιοθεσία επιτρέπεται μόνο αν οι μέλλοντες θετοί γονείς έχουν τις οικονομικές και ηθικές προϋποθέσεις ώστε να εξασφαλιστεί η επιτυχημένη και αρμονική ανάπτυξη της προσωπικότητας του τέκνου. Προϋπόθεση για την τέλεση της υιοθεσίας είναι η συναίνεση α) των φυσικών γονέων του υιοθετουμένου ή του επιτρόπου του, σε περίπτωση που οι γονείς έχουν αποβιώσει, είναι άγνωστοι, έχουν κηρυχθεί σε αφάνεια ή τελούν υπό δικαστική απαγόρευση, β) του προς υιοθεσία τέκνου, αν έχει συμπληρώσει το δέκατο έκτο έτος της ηλικίας του, γ) του υιοθετούντος ή των υιοθετούντων, δ) του συζύγου του υιοθετούντος. Σε κάθε δε περίπτωση έχει κριθεί ότι συγκεκριμένες προϋποθέσεις δεν είναι απαραίτητο να συντρέχουν, εφόσον προσκρούουν στα ημεδαπά χρηστά ήθη και τη δημόσια τάξη, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 33 ΑΚ (Βλ. ενδεικτικά ΠολΠρΡοδ 11/2001, Αρμ 2002/42 – ΠολΠρΛασιθ 43/2005, Α’ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ – ΠολΠρΘεσ 29297/1998, ΕλλΔνη 40/1770).
Ευγενία Φωτοπούλου
info@efotopoulou.gr