Περιεχόμενο αρνητικής αναγνωριστικής αγωγής

Από τη διάταξη του άρθρου 70 ΚΠολΔ προκύπτει ότι, εάν συντρέχουν και οι λοιποί όροι του νόμου, δίδεται αναγνωριστική αγωγή για την αναγνώριση της ύπαρξης ή ανυπαρξίας έννομης σχέσης και όχι απλού πραγματικού γεγονότος ή καθαρής νομικής κατάστασης. Έννομη σχέση είναι η βιοτική σχέση που ρυθμίζεται από το δίκαιο και αναφέρεται σε πρόσωπο ή πράγμα, δημιουργεί δε, δικαίωμα ή μπορεί με τη συνδρομή και άλλων όρων να καταλήξει σε δικαίωμα (ΑΠ 1598/ 1999 ΕλλΔνη 2000 128).

Η αναγνωριστική αγωγή διακρίνεται σε θετική και αρνητική, ανάλογα αν ζητείται η αναγνώριση της ύπαρξης ή της ανυπαρξίας της έννομης σχέσης. Ειδικότερα, για τη θεμελίωση αρνητικής αναγνωριστικής αγωγής αρκούν: α) η αντιτασσόμενη από τον ενάγοντα κατά του προβαλλόμενου δικαιώματος του εναγομένου γενική άρνηση των πραγματικών περιστατικών που το στηρίζουν, χωρίς να είναι υποχρεωμένος ο ενάγων να επικαλεστεί και να αποδείξει την αναλήθεια των πιο πάνω περιστατικών, τα οποία οφείλει να προτείνει και να αποδείξει o εναγόμενος (ΑΠ 385/1999 ΕλλΔνη 1999 1514, ΑΠ 1458/1997 Δ 1998. 119, ΑΠ 121/1993 ΕλλΔνη 1995 1134), β) η ύπαρξη εννόμου συμφέροντος που δικαιολογεί τη ζητούμενη αναγνώριση, ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος, o οποίος απειλεί βλάβη στα συμφέροντα του ενάγοντος και προέρχεται από την αβεβαιότητα, την αμφιβολία ή την αμφισβήτηση στις έννομες σχέσεις του ή από την καύχηση για έννομη σχέση που δεν υπάρχει. (ΑΠ 563/1998 ΝΟΒ 1999 1295, ΑΠ 941/1997 ΕλλΔνη 1999 588, ΑΠ 391/1991 ΕλλΔνη 1992 1208, Εφ Αθ 9/2000 ΕλλΔνη 2000 1670, ΕφΘεσ 174/2001 ΕλλΔνη 2001 746).

Για την εκδίκαση της αρνητικής αναγνωριστικής αγωγής αρμόδιο καθ’ ύλην δικαστήριο είναι εκείνο, το οποίο θα είχε αρμοδιότητα αν είχε ασκηθεί από τον ήδη εναγόμενο, ως θετική, ενώ κατ’ άλλη άποψη, το αντικείμενο της αγωγής αυτής είναι ανεπίδεκτο δικαστικής εκτίμησης και υπάγεται πάντοτε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο   (Βασίλης Αντ. Βαθρακοκοίλης, Ερμηνεία Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, άρθρο 70, αριθμ. 71, όπου και παραπομπές σε θεωρία και νομολογία, ΕφΠειρ 237/2002 ΠειρΝ 2002 177, ΜΠρΛαμ 14/2016 αδημ.) [ΜΠΛαμ 209/2017 (αδημ.)].

Αγγελική Λιγοψυχάκη, δικηγόρος

email: info@efotopoulou.gr