Στις υποθέσεις που δικάζονται κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, οι διάδικοι οφείλουν να προτείνουν όλους τους αυτοτελείς ισχυρισμούς τους προφορικά κατά τη συζήτηση στο ακροατήριο
Κατ’ άρθ. 731 ΚΠολΔ, το Δικαστήριο δικαιούται να διατάξει ως ασφαλιστικό μέτρο την ενέργεια, παράλειψη ή ανοχή ορισμένης πράξης από εκείνον, κατά του οποίου στρέφεται η αίτηση, ενώ κατ’ άρθ. 732 ΚΠολΔ το δικαστήριο δικαιούται να διατάξει ως ασφαλιστικό μέτρο και κάθε μέτρο, το οποίο κατά τις περιστάσεις είναι κατά την κρίση του πρόσφορο για την εξασφάλιση ή διατήρηση του δικαιώματος ή τη ρύθμιση κατάστασης. Ως ασφαλιστικά, συνεπώς, μέτρα δύνανται να διαταχθούν όχι μόνο τα προβλεπόμενα στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, αλλά και οποιοδήποτε άλλο κατά την κρίση του δικαστηρίου είναι απαραίτητο. Εκ του λόγου δε ότι είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς όλα τα μέτρα, τα οποία εκ των περιστάσεων ενδείκνυνται, επιβάλλεται να έχει το δικαστήριο την εξουσία να τα επιλέξει και να τα διατάξει (Παρμ. Τζίφρας, Ασφαλιστικά Μέτρα, έκδ. 1976, σ. 281).
Περαιτέρω, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 692 § 4 ΚΠολΔ, τα ασφαλιστικά μέτρα δεν πρέπει να συνίστανται στην ικανοποίηση του δικαιώματος, του οποίου ζητείται η εξασφάλιση ή η διατήρηση. Με τη διάταξη αυτή, τίθεται απαγορευτικός κανόνας, δεσμευτικός για το δικαστήριο, υπό την έννοια ότι δεν έχει τη δυνατότητα να διατάξει ασφαλιστικά μέτρα, τα οποία συνιστούν ικανοποίηση δικαιώματος, με εξαίρεση τις περιπτώσεις, όπου υπάρχει ειδική περί τούτου νομοθετική πρόβλεψη, όπως στις αναφερόμενες περιοριστικώς στις διατάξεις των άρθρων 728, 729 και 734 ΚΠολΔ περιπτώσεις. Ο απαγορευτικός δε αυτός κανόνας έχει εφαρμογή και στο ασφαλιστικό μέτρο της προσωρινής ρύθμισης κατάστασης (άρθ. 731 ΚΠολΔ), το οποίο δεν διαφέρει κατά το σκοπό του από τα άλλα ασφαλιστικά μέτρα, αφού και αυτό συνδέεται τελολογικά με κάποιο δικαίωμα, το οποίο πρέπει να προστατευθεί προσωρινά για την αποτροπή δημιουργίας, έως την περάτωση της κυρίας διαγνωστικής δίκης, αμετακλήτων καταστάσεων, οι οποίες θα ηδύναντο να ματαιώσουν τον πρακτικό σκοπό της δίκης αυτής (ΜΠρΛαμ 129/2017 ΤΝΠ-Νόμος, ΜΠρΑθ 3286/2015 ΤΝΠ-Νόμος, Τζίφρας, Ασφαλιστικά Μέτρα, έκδ. 1985, σ. 58, Κ. Μπέης, ΠολΔ, υπό το άρθρο 682, β. Βαθρακοκοίλης, ΚΠολΔ άρθρο 692 αριθ. 9). Η προσβολή της προσωπικότητας, όμως, παρέχει το δικαίωμα λήψεως ασφαλιστικών μέτρων, όταν υφίσταται επείγουσα περίπτωση, χωρίς να παραβιάζεται ο κανόνας του άρθρου 692 § 4 ΚΠολΔ, διότι το δικαίωμα της προσωπικότητας αφορά διαρκή έννομη σχέση και με τη λήψη των ασφαλιστικών μέτρων τίθεται προσωρινά σε λειτουργία το προσβαλλόμενο συγκεκριμένο απόλυτο δικαίωμα, χωρίς να ματαιώνεται ο σκοπός της κύριας δίκης (βλ. ΜΠρΑθ 4205/2016 ΤΝΠ-Νόμος, ΜΠρΑλεξ 154/2013 ΤΝΠ-Νόμος, Κατρά, Σύστημα Ασφαλιστικών μέτρων, Αναγκαστικής Εκτέλεσης, Διαταγών πληρωμής και απόδοσης, έκδ. 2010, σ. 461), το αυτό δε ισχύει και επί διαρκών εννόμων σχέσεων, όπως η σύμβαση μισθώσεως, στις οποίες με το ασφαλιστικό μέτρο επιτυγχάνεται η προσωρινή διατήρηση των συνθηκών εκείνων, οι οποίες υπήρχαν στην διαμορφωμένη κατά τον χρόνο, οπότε επιχειρήθηκε η μεταβολή ή άλλη αλλοίωση της εριζόμενης έννομης σχέσεως και την αποτροπή δημιουργίας ανεπανόρθωτης βλάβης καθ’ όλο το χρονικό διάστημα, εωσότου κριθεί οριστικά το δικαίωμα (ΜΠρΑθ 7591/2022 ΤΝΠ-Νόμος).
Επιπλέον, κατά τη διάταξη του άρθρου 256 § 1 δ` ΚΠολΔ τα συντασσόμενα από το γραμματέα πρακτικά της συνεδρίασης του δικαστηρίου περιέχουν μεταξύ άλλων τους ισχυρισμούς, τις αιτήσεις και τις δηλώσεις των διαδίκων. Από τις διατάξεις του άρθρου 591 § 1 στοιχ. δ` ΚΠολΔ συνάγεται σαφώς ότι στις υποθέσεις, οι οποίες δικάζονται κατά την ειδική διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 682 ΚΠολΔ), οι διάδικοι οφείλουν να προτείνουν όλους τους αυτοτελείς ισχυρισμούς τους (ενστάσεις και αντενστάσεις – βλ. σχετικά υπό το προϊσχύσαν δίκαιο τις ΑΠ 221/2011 ΤΝΠ-Νόμος, ΑΠ 602/2010 ΕΠΙΔΙΚΙΑ 2010.245, ΕΠολΔ 2010.864, ΑΠ 1.295/2010 ΤΝΠ-Νόμος, ΑΠ 1.423/2010 Αρμ 2011.715, ΕλλΔνη 2011.427, ΑΠ 39/2009 ΤΝΠ-Νόμος), προφορικά κατά τη συζήτηση στο ακροατήριο και επί πλέον οι ισχυρισμοί αυτοί καταχωρίζονται στα πρακτικά με σαφή, έστω και συνοπτ/κή, έκθεση των γεγονότων, τα οποία τους θεμελιώνουν (άρθρο 262 ΚΠολΔ) με πλήρη ανάπτυξη αυτών στο σημείωμα. Δηλαδή απαιτείται σε κάθε περίπτωση προφορική πρόταση των ενστάσεων (και αντενστάσεων) και σχετική σημείωση στα πρακτικά μολονότι περιέχονται αναλυτικά στο σημείωμα. Από τη διάταξη δε του άρθρου 256 ΚΠολΔ συνάγεται ότι η σημείωση της προφορικής πρότασης του ισχυρισμού στα πρακτικά πρέπει να προκύπτει ευθέως από το τμήμα των πρακτικών, το οποίο αναφέρεται στις προτάσεις και στις δηλώσεις και δεν επιτρέπεται έμμεση συναγωγή της πρότασης τους, είτε από το περιεχόμενο πον μαρτυρικών καταθέσεων είτε από το περιεχόμενο των υποβαλλόμενων εγγράφων προτάσεων ή του σημειώματος (ΟλΑΠ 2/2005 ΕλλΔνη 2005. 689, Δίκη 2005. 727, ΑΠ 221/2011 ΤΝΠ-Νόμος, ΑΠ 408/2011 ΤΝΠ-Νόμος, ΑΠ 175/2009 ΕΠολΔ 2010.866, ΑΠ 906/2009 ΤΝΠ-Νόμος) [9279/2023 ΜΠΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΝΟΜΟΣ].
Ναταλία Κ. Νεραντζάκη, Δικηγόρος
info@efotopoulou.gr