Διάκριση αντικατάστασης πραγματογνώμονα κατ’ άρθρο 370 ΚΠολΔ και επανάληψης πραγματογνωμοσύνης κατ’ άρθρο 388 ΚΠολΔ
Όπως συνάγεται από τη διάταξη του άρθρου 370 § 3 του ΚΠολΔ, για την αντικατάσταση πραγματογνώμονα απαιτείται εύλογη αιτία, η οποία υφίσταται όταν στο πρόσωπο του πραγματογνώμονα συντρέχουν ορισμένα περιστατικά, τα οποία δικαιολογούν την αντικατάσταση. Η ένταξη των περιστατικών στην έννοια της εύλογης αιτίας απόκειται στην κρίση του δικαστηρίου, το οποίο ερευνά σε κάθε περίπτωση τα συγκεκριμένα περιστατικά που προβάλλονται.
Στην άνω διάταξη, δεν υφίσταται χρονική οριοθέτηση της αντικατάστασης του πραγματογνώμονα. Όμως, ενόψει του σκοπού που επιδιώκεται με την αντικατάσταση, ο οποίος συνίσταται στη διενέργεια της πραγματογνωμοσύνης από το νέο πραγματογνώμονα που διορίζεται σε αντικατάσταση άλλου, προκύπτει, ότι η αντικατάσταση μπορεί να χωρήσει από τον διορισμό του πραγματογνώμονα και πριν από την περάτωση της πραγματογνωμοσύνης. Δεν υφίσταται συνεπώς στάδιο αντικατάστασης μετά την περάτωση της πραγματογνωμοσύνης η οποία επέρχεται από και με την κατάθεση αυτής στη γραμματεία του δικαστηρίου, μετά την οποία μπορεί να χωρήσει συζήτηση της υπόθεσης. Στην περίπτωση αυτή, ο ενδιαφερόμενος διάδικος, θα πρέπει να ζητήσει επανάληψη της πραγματογνωμοσύνης. Η αίτηση όμως αυτή απευθύνεται προς το δικαστήριο που δικάζει την κυρία υπόθεση και εισάγεται υποχρεωτικά μαζί με την κλήση για τη νέα συζήτηση της υπόθεσης, δηλαδή προϋποθέτει στάση δίκης, κατά την οποία ερευνάται η υπόθεση και παρέχεται έτσι στο δικαστήριο η δυνατότητα να κρίνει αν συντρέχει λόγος επανάληψης αυτής (Βασ. Βαθροκοκοίλης, Ερμ ΚΠολΔ, τ. 8`, έκδ. 1994, άρθρο 370 παρ. 11, σελ. 724 επ., Μπέης, Πολ. δικ. άρθρο 370, σελ. 1673, Πελ. Γέσιου-Φαλτσή, Δίκαιο αποδείξεως, έκδ. 1985, σελ. 172, Τζίφρας, Ασφ. μέτρα, έκδ. 1985, σελ. 545, ΕΘ 328/71, ΑρχΝ ΚΔ 46, ΕΑ 10872/86, Δ 18,133, ΕΑ 4001/89, ΕλλΔνη 33/908).
Αγγελική Λιγοψυχάκη, δικηγόρος