Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή για τους Αξιωματικούς των Ενόπλων Δυνάμεων-Προσφυγή κατά των γνωματεύσεων της Επιτροπής αυτής

Το άρθρο 23 του Ν.Δ. 1400/1973 με θέμα «Αξιωματικοί Ενόπλων Δυνάμεων. Υπηρεσιακή κατάσταση» προβλέπει σχετικά με την παραπομπή στην Ανωτάτην Υγειονομικήν Επιτροπήν :

«1. Οι αξιωματικοί παραπέμπονται εις την Ανωτάτην Υγειονομικήν Επιτροπήν του οικείου Κλάδου, κατόπιν διαταγής του Αρχηγού Ενόπλων Δυνάμεων εις τας ακολούθους περιπτώσεις:

α) Εάν πάσχουν εκ τραύματος ή νοσήματος επιδεκτικού θεραπείας και εκωλύθησαν, ένεκεν νοσηλείας, θεραπείας ή συνήθους αναρρωτικής αδείας, από της εκπληρώσεως των καθηκόντων των, επί εξ (6) μήνας εν συνόλω εντός διετίας συνεχώς ή διακεκομμένως, και εφ` όσον εξακολουθούν να κωλύονται.

  

β) Εάν πάσχουν εκ τραύματος ή νοσήματος χαρακτηριζομένου κατά την διάγνωσιν του ως δυσιάτου υπό Στρατιωτικού Νοσοκομείου ή ετέρου νοσηλευτικού ιδρύματος εις ο παρεπέμφθησαν υπό της Υγειονομικής Υπηρεσίας προς θεραπείαν, ανεξαρτήτως χρόνου αποχής εκ της υπηρεσίας. Εις την περίπτωσιν ταύτην η παραπομπή ενώπιον της Ανωτάτης Υγειονομικής Επιτροπής ενεργείται ευθύς μετά το πέρας της ενδεδειγμένης θεραπευτικής αγωγής.

 

2. Εις τας ανωτέρω περιπτώσεις, ο διοικητής της Στρατιωτικής Αρχής εις ην ανήκει ο αξιωματικός ή ο διευθυντής του Στρατιωτικού Νοσοκομείου, διά τους νοσηλευομένους υποχρεούται να υποβάλη ιεραρχικώς εις το οικείον Αρχηγείον αναφοράν εις ην να εκθέτη την ημερομηνίαν αφ` ης ο αξιωματικός ήρξατο πάσχων, τας χρονικάς περιόδους καθ’ ας λόγω νοσηλείας, θεραπείας ή συνήθους αναρρωτικής αδείας απέσχε της υπηρεσίας του, και επί πόσον χρόνον ως επίσης και εάν εξακολουθεί να κωλύεται από της εκπληρώσεως των καθηκόντων του, ή να νοσηλεύεται. 
3. Μετά της ανωτέρω αναφοράς συνυποβάλλουν ιατρικήν γνωμάτευσιν συντασσομένην υπό του Διευθυντού του Στρατιωτικού Νοσοκομείου και πάντοτε μετά νοσηλείαν εν αυτώ μετά πάντων των συναφών δικαιολογητικών, εμφαίνουσαν την φύσιν του νοσήματος, το ιατόν ή δυσίατον τούτου και την πιθανήν εν τω μέλλοντι διάρκειαν του νοσήματος. 
4. Η διαταγή του Αρχηγού Ενόπλων Δυνάμεων περί παραπομπής αξιωματικού τινος εις την Ανωτάτην Υγειονομικήν Επιτροπήν συνοδεύεται απαραιτήτως υφ` απάσης της σχηματισθείσης αλληλογραφίας διά τον πάσχοντα αξιωματικόν. 
5. Η Ανωτάτη Υγειονομική Επιτροπή προβαίνουσα εις την εξέτασιν τούτου αποφαίνεται δι` ητιολογημένης γνωματεύσεώς της περί της υγιεινής καταστάσεως του αξιωματικού. 
6. Εάν η Επιτροπή αποφανθή ότι ο αξιωματικός είναι υγιής και ικανός κατά τας σχετικάς διατάξεις περί σωματικής ικανότητος ούτος επανέρχεται εις την υπηρεσίαν του. 
7. Εάν η Επιτροπή αποφανθή οτι ο αξιωματικός πάσχει εκ νοσήματος ή τραύματος δυναμένου να ιαθή εντός δύο μηνών, χορηγεί εις τούτον συνήθη αναρρωτικήν άδειαν. 
8. Εάν η Επιτροπή αποφανθή ότι ο αξιωματικός πάσχει εκ νοσήματος ή τραύματος του οποίου η ίασις δεν προβλέπεται να συντελεσθή προ της παρελεύσεως διμήνου υποβάλλει την γνωμάτευσιν μετά προτάσεως περί της διαρκείας της χορηγηθησομένης πρώτης μακράς αναρρωτικής αδείας εις τον Αρχηγόν Ενόπλων Δυνάμεων όστις χορηγεί την προτεινομένην άδειαν. 
9. Διά Βασιλικού Διατάγματος εκδιδομένου προτάσει του Υπουργού Εθνικής Αμύνης ορίζονται τα νοσήματα και τα τραύματα, βάσει των οποίων θα κρίνεται η ανικανότης των αξιωματικών. 
10. Τα νοσήματα και τα τραύματα ταύτα ενδεικτικά όντα, δεν δεσμεύουν απολύτως τας Υγειονομικάς Επιτροπάς εις την μόρφωσιν γνώμης περί της σωματικής ικανότητος του παραπεμπομένου αξιωματικού, δυναμένων των Επιτροπών τούτων να κρίνουν περί της ικανότητος ή μη των αξιωματικών βάσει του νοσήματος ή τραύματος, των εκάστοτε ισχυουσών ιατρικών αντιλήψεως, ως και βάσει των υπηρεσιακών καθηκόντων του αξιωματικού αναλόγως του βαθμού και του όπλου ή Σώματος εις ο ανήκει». 

Η Επιτροπή επίσης δύναται εκτός από μακρά αναρρωτική άδεια να θέσει τον υπό κρίσιν αξιωματικό από την κατάσταση ενεργού υπηρεσίας σε κατάσταση ελαφράς υπηρεσίας, ήτοι υπηρεσία γραφείου. Συγκεκριμένα, το άρθρο 14 του ως άνω Ν.Δ. ορίζει:

«Μεταφορά εις την Κατάστασιν Υπηρεσίας Γραφείου:

5. Οσάκις υπό τας προϋποθέσεις των άρθρων 24 και 25 η Ανωτάτη Υγειονομική Επιτροπή γνωματεύει ότι ο πάσχων εκ τραύματος αξιωματικός δεν είναι μεν ικανός διά την ενεργόν υπηρεσίαν, είναι όμως ικανός δι’ υπηρεσίαν γραφείου, η υπόθεσις παραπέμπεται εις το Ανώτατον Συμβούλιον Βασικής Συνθέσεως του οικείου Κλάδου.

 

6. Το Συμβούλιον, λαμβάνον υπ` όψιν τας ανάγκας της Υπηρεσίας, αποφαίνεται εάν ο αξιωματικός πρέπει να εξακολουθήση να παραμείνη εις το Στράτευμα και να εκτελεί υπηρεσίαν γραφείου, οπότε ούτος, τίθεται εις την κατάστασιν ταύτην διά Βασιλικού Διατάγματος.

 

7. Εάν το Συμβούλιον αποφανθή ότι δεν υπάρχουν υπηρεσιακαί ανάγκαι διά την παραμονήν του αξιωματικού εις το Στράτευμα, ούτος αποστρατεύεται, εάν έχη συμπληρώσει δεκαπενταετή συντάξιμον υπηρεσίαν, άλλως άμα τη συμπληρώσει ταύτης». 

Υπάρχει, όμως, και η δυνατότητα της αυτεπάγγελτης αποστρατείας του Αξιωματικού που ήδη τελεί σε μακρά αναρρωτική άδεια, για λόγους σωματικής ανικανότητος, εάν τούτο κριθεί αναγκαίο. Συγκεκριμένα, το άρθρο 28 με τίτλο «Αποστρατείαι των εις μακράν αναρρωτικήν άδειαν» ορίζει:                

« 1. Αξιωματικοί διατελούντες εις μακράν αναρρωτικήν άδειαν καθ` ον χρόνον κρίνονται υπό των αρμοδίων Συμβουλίων κρίσεων, αν κριθούν αποστρατευτέοι, δεν αποστρατεύονται βάσει της αποφάσεως ταύτης του Συμβουλίου αλλά παραπέμπονται άμα τη κυρώσει των οικείων πινάκων διά διαταγής του Αρχηγού Ενόπλων Δυνάμεων εις την Ανωτάτην Υγειονομικήν Επιτροπήν, προς κρίσιν της υγιεινής των καταστάσεως. 

2. Αξιωματικοί διατελούντες εις μακράν αναρρωτικήν άδειαν, καθ` ον χρόνον καταλαμβάνονται υπό του ορίου ηλικίας παραπέμπονται, ένα τουλάχιστον μήνα προ της καταλήψεως των υπό του ορίου ηλικίας, διά διαταγής του Αρχηγού Ενόπλων Δυνάμεων, εις την Ανωτάτην Υγειονομικήν Επιτροπήν προς κρίσιν της υγιεινής των καταστάσεως. 
3. Εάν η Επιτροπή αποφανθή ότι είναι σωματικώς ανίκανοι- αποστρατευτέοι τίθενται εις αυτεπάγγελτον αποστρατείαν λόγω αποδεδειγμένης σωματικής ανικανότητος, άλλως αποστρατεύονται:  

α) οι μεν της παραγράφου 1, βάσει της αποφάσεως του Συμβουλίου κρίσεως,

β) οι δε της παραγράφου 2, λόγω καταλήψεως των υπό του ορίου ηλικίας». 

Κρίσιμος είναι εν προκειμένω για την κρίση της Επιτροπής περί σωματικής ανικανότητας το άρθρο 15 του Π.Δ. 11/2004 «Κρίση Σωματικής Ικανότητας, στρατευσίμων, στρατιωτικών κλπ.», στο οποίο ενσωματώνεται γενικός πίνακας νοσημάτων, παθήσεων και βλαβών και ειδικός πίνακας νοσημάτων, παθήσεων και βλαβών, καθώς και το παράρτημα Γ΄ σχετικά με την κρίση σωματικής ικανότητας μόνιμων (υπ)αξιωματικών, ΕΠΟΠ και εθελοντών μακράς θητείας που πάσχουν από στεφανιαία νόσο.

Οι γνωματεύσεις της Ανωτάτης Υγειονομικής Επιτροπής περί ανικανότητας του υπό κρίσιν Αξιωματικού υπόκεινται σε προσφυγή ενώπιον της Αναθεωρητικής Υγειονομικής Επιτροπής σύμφωνα με τους ορισμούς του άρθρου 30 του Ν.Δ. 1400/1973, με σκοπό την αναθεώρηση της αρχικής γνωμάτευσης. Ειδικότερα, το ως άνω άρθρο ορίζει:

«1. Παρ’ εκάστω Αρχηγείω των Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων λειτουργεί Αναθεωρητική Υγειονομική Επιτροπή, ήτις κρίνει τας κατά τας διατάξεις του παρόντος προσφυγάς κατά των γνωματεύσεως των Ανωτάτων Υγειονομικών Επιτροπών. 

2. Αξιωματικός κριθείς παρά της Ανωτάτης Υγειονομικής Επιτροπής σωματικώς ανίκανος-αποστρατευτέος δύναται, εντός δεκαημέρου, από της κοινοποιήσεως σε αυτόν της αποφάσεως να προσφύγει εις την Αναθεωρητικήν Υγειονομικήν Επιτροπήν αιτούμενος αναθεώρησιν της γνωματεύσεως της Ανωτάτης Υγειονομικής Επιτροπής. 
3. Δικαίωμα προσφυγής εις την Αναθεωρητικήν Υγειονομικήν Επιτροπήν έχει, αυτεπαγγέλτως, και ο Αρχηγός Ενόπλων Δυνάμεων.  
4. Μη ασκηθείσης προσφυγής ή εκπροθέσμως ασκηθείσης, η γνωμάτευσις της Ανωτάτης Υγειονομικής Επιτροπής καθίσταται αμετακλήτος.  
5. Η εμπροθέσμως ασκηθείσα προσφυγή εξετάζεται υπό της Αναθεωρητικής Υγειονομικής Επιτροπής εντός δέκα πέντε (15) ημερών αφ’ ης περιέλθει εις αυτήν. 
6. Η Αναθεωρητική Υγειονομική Επιτροπή γνωματεύει συμφώνως προς τα άρθρα 23 έως και 25 του παρόντος η δε γνωμάτευσις ταύτης είναι ανέκκλητος. 
7. Μέχρι της εκδόσεως της κατά τα ανωτέρω γνωματεύσεως ο αξιωματικός εις ον αύτη αφορά, θεωρείται διατελών εις οίαν κατάστασιν ετέλει κατά τον χρόνον εκδόσεως της προσβαλλομένης γνωματεύσεως της Ανωτάτης Υγειονομικής Επιτροπής».  

Θεώνη Κάδρα, Δικηγόρος

e-mail: info@efotopoulou.gr