Ανυπόστατη απόφαση γενικής συνέλευσης ανώνυμης εταιρείας
Εάν μία απόφαση συλλογικού οργάνου, όπως είναι και η ανώνυμη εταιρία, δεν συγκεντρώνει τα απαραίτητα από το νόμο στοιχεία της νομοτυπικής της μορφής, είναι ανυπόστατη και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Ανυπόστατη είναι η απόφαση που δεν φέρει τα εξωτερικά γνωρίσματα της απόφασης (πρβλ. ΑΠ 1489/1999 ΕλλΔνη 2000, 127, αναφερόμενη και στο γεγονός ότι τέτοια απόφαση δεν υπόκειται σε αποσβεστικές προθεσμίες) ή έχει ληφθεί μόνον κατά φαινόμενο (βλ. Π.Αλικάκο, Η απόφαση στις ενώσεις προσώπων και στα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, έκδ. 2004, σελ. 274, 275). Ανυπόστατη «φαινομένη» απόφαση είναι εκείνη η οποία, παρότι δεν συγκεντρώνει τα ως άνω στοιχεία και ιδίως δεν έχει συγκεντρώσει την απαραίτητη από το νόμο ή το καταστατικό πλειοψηφία, έχει εντούτοις ανακοινωθεί προς τα έξω ως νομίμως ειλημμένη.
Η ανυπόστατη απόφαση διαφοροποιείται από την άκυρη ή την ακυρώσιμη απόφαση, οι οποίες είναι ελαττωματικές μεν, αλλά υποστατές αποφάσεις, έχοντας ολοκληρωμένη τη νομοτυπική τους μορφής, αυτή, δε, δε δεσμεύει εξ υπαρχής το νομικό πρόσωπο ή τα μέλη του και δεν διαθέτει τεκμήριο νομιμότητας, βάσει του οποίου, εάν δεν ακυρωθεί εμπροθέσμως, τρέπεται σε σύννομη. Για τις ανυπόστατες αποφάσεις δεν υφίσταται στο πλαίσιο του ουσιαστικού δικαίου, προθεσμία, μετά την παρέλευση της οποίας επέρχεται θεραπεία της έλλειψής τους. Η αγωγή που διώκει την αναγνώριση του ανυπόστατου μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε χωρίς να υφίσταται χρονικός περιορισμός. Επειδή η ανυπόστατη απόφαση είναι ανύπαρκτη κατά το δίκαιο, το ανυπόστατο της μπορεί να προβληθεί από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον, εξωδίκως ή δικαστικώς και χωρίς να απαιτείται έκδοση διαπλαστικής απόφασης (ΑΠ 1392/2014 ΧρΙΔ 2015, 98 – ΝΟΜΟΣ). Έναντι τρίτων η ανυπόστατη απόφαση δε μπορεί να δημιουργήσει φαινόμενο δίκαιο, διότι δεν είναι δυνατό να θεμελιώσει δικαιολογημένη εμπιστοσύνη τους σε ένα μόρφωμα που το δίκαιο δεν αναγνωρίζει. Η δε, καταχώρησή της σε τυχόν προβλεπόμενα βιβλία δημόσιας πίστης (η δημοσίευσή της) δεν θεραπεύει το ανυπόστατο της, αλλά αυτή απλώς υπόκειται σε διαγραφή δια της δικαστικής ή διοικητικής οδού. Εφόσον η απόφαση είναι ανυπόστατη, δικαιολογημένα κάμπτεται η ασφάλεια των συναλλαγών, προκειμένου να εξυπηρετηθεί η δικαιϊκή ασφάλεια. Ενόψει δε, της γενικότερης αξίας της δικαιϊκής ασφάλειας, ισχύει, σε κάθε περίπτωση, η αρχή ότι οι ανυπόστατες αποφάσεις δεν θεραπεύονται, ενώ αυτές, σε αντίθεση με τις δυνητικά άκυρες ή ακυρώσιμες αποφάσεις, που διαθέτουν μέχρι την ανατροπή τους με τελεσίδικη δικαστική απόφαση το τεκμήριο νομιμότητας, δεν παράγουν και οποιαδήποτε αποτελέσματα (ΕφΘεσ 549/2016 ΧρΙΔ 2017, 213 – ΝΟΜΟΣ, Κ.Παμπούκη, Ανυπόστατες αποφάσεις Γ.Σ., ΕπισκΕμπΔ 2008.473επ. Β. Αντωνόπουλο, Δίκαιο ΑΕ και ΕΠΕ, έκδ. 2012, σελ 537, Ε.Αλεξανδρίδου, Δίκαιο Εμπορικών Εταιριών, έκδ. 2012, σελ. 392, Μ. Μαρίνο, Ανυπόστατες αποφάσεις Γ.Σ., ΧριΔ 2013,248) [ΠΠΑ 3074/2021, αδημ.].
Αγγελική Λιγοψυχάκη, δικηγόρος
email: info@efotopoulou.gr