Αποκλεισμός εταίρου από προσωπική εταιρεία και στην περίπτωση της διμελούς εταιρείας
Σύμφωνα με τη ρύθμιση του άρθρου 267 του Νόμου 4072/2012 (ΦΕΚ Α΄86/ 11-04-2012) σχετικά με τη δυνατότητα ύπαρξης μονοπρόσωπης εταιρείας που ορίζει:
«Αν αποχωρήσουν για οποιονδήποτε λόγο ένας ή περισσότεροι εταίροι και παραμείνει μόνο ένας εταίρος, η εταιρεία λύνεται, εφόσον μέσα σε δύο μήνες δεν δημοσιευτεί στο Γ.Ε.ΜΗ. η είσοδος νέου εταίρου».
Ειδικότερα, με βάση την ως άνω διάταξη που δίνει τη δυνατότητα στην εταιρεία να λειτουργήσει ως μονοπρόσωπη επί δίμηνο εάν σε αυτήν έχει παραμείνει μόνο ένας εταίρος, για να έχει την ευχέρεια να ανεύρει νέο συνεταίρο, γίνεται δεκτό ότι ο αποκλεισμός είναι δυνατός και στην περίπτωση που η εταιρία έχει δύο μόνο μέλη. Χωρίς να δημιουργείται το ζήτημα, που υπήρχε με το προγενέστερο νομικό καθεστώς, περί συγκεντρώσεως όλων των μερίδων συμμετοχής της προσωπικής εταιρίας στα χέρια του ενός, ήτοι περί μετατροπής της σε μονοπρόσωπη εταιρία, λόγω της αρχής ότι η εταιρία, ως σύμβαση διαρκείας, προϋποθέτει δύο τουλάχιστον πρόσωπα (βλ. ΠολΠρΠρεβ 114/1997 Αρμ 1999.803, Μηνούδης, εις Γεωργιάδη – Σταθόπουλου, Αστικός Κώδιξ/ Ειδικό Ενοχικό VI, στο άρθρο 765 αριθμ. 10).
Η αδυναμία συνεργασίας των δύο μόνον εταίρων δεν επιβάλλει πλέον ως αυτονόητη τη λύση της εταιρίας, υιοθετώντας ο Ν. 4072/2012 την αρχή της αναλογικότητας προέκρινε τη διατήρηση έναντι της επαχθούς επιλογής της λύσης της εταιρείας. Το δικαστήριο μπορεί να δεχθεί την αίτηση αποκλεισμού, εφόσον αποδειχθεί ότι ο σπουδαίος λόγος που καθιστά αδύνατη την συνεργασία τους οφείλεται στον καθ’ ου, δίνοντας τη δυνατότητα στον εναπομένοντα εταίρο να συνεχίσει τη λειτουργία της εταιρίας με την ανεύρεση νέου εταίρου. Αν αυτό δεν συμβεί μέσα στη δίμηνη προθεσμία, η λύση θα επέλθει αυτοδικαίως χωρίς να απαιτείται νέα δικαστική απόφαση.
Χαρακτηριστική είναι στο ζήτημα αυτό και η υπ’ αρ. 1199/2013 ΠΟΛ σχετικά με τη «Δήλωση μεταβολής εργασιών κατά την έξοδο εταίρου από ΟΕ, ΕΕ, βάσει Ν.4072/12», που ορίζει μεταξύ άλλων:
«Ειδικότερα, με τις διατάξεις του άρθρου 267 του εν λόγω νόμου, ορίζεται ότι, εάν για οποιονδήποτε λόγο, αποχωρήσουν ένας ή περισσότεροι εταίροι και παραμείνει στην εταιρεία μόνο ένας εταίρος, η εταιρεία λύνεται, εφόσον, μέσα σε δύο μήνες, δε δημοσιευτεί στο Γ.Ε.ΜΗ. η είσοδος νέου εταίρου.
Με την εν λόγω διάταξη, παρέχεται στον εναπομείναντα εταίρο η δυνατότητα, να ανεύρει, εντός δύο μηνών, νέο εταίρο (ομόρρυθμο ή ετερόρρυθμο).
Όπως μας γνώρισε η Διεύθυνση Εμπορικών Οργανώσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης, κατά το διάστημα αυτό, η εταιρεία υφίσταται με έναν εταίρο χωρίς να καθίσταται μονοπρόσωπη, ενώ σε περίπτωση εισόδου νέου εταίρου, εντός του διμήνου, οι ημερομηνίες εισόδου του νέου εταίρου και εξόδου του απερχόμενου οφείλουν, να είναι οι πραγματικές ημερομηνίες των γεγονότων».
Θεώνη Κάδρα, Δικηγόρος
e-mail: info@efotopoulou.gr