Διεθνής δικαιοδοσία ελληνικών δικαστηρίων σε θέματα επιτροπείας αλλοδαπού
Η διεθνής δικαιοδοσία των ελληνικών δικαστηρίων στις υποθέσεις εκούσιας δικαιοδοσίας προσδιορίζεται με βάση τη lex fori, και ειδικότερα με βάση τη διάταξη του άρθρου 3 §1 ΚΠολΔ., με την οποία ορίζεται ότι «στη δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων υπάγονται Έλληνες και αλλοδαποί, εφόσον υπάρχει αρμοδιότητα ελληνικού δικαστηρίου». Έτσι, καθιερώνεται ως κανόνας η διεθνής δικαιοδοσία των ελληνικών δικαστηρίων και επί ιδιωτικών διεθνών διαφορών, εφόσον αυτές συνδέονται με την ελληνική πολιτεία, με στοιχείο θεμελιωτικό αρμοδιότητας ελληνικού δικαστηρίου, κατά τις περί γενικών και ειδικών δωσιδικιών διατάξεις. Στην περίπτωση αυτή, τα ελληνικά δικαστήρια εφαρμόζουν επί του δικονομικού μεν πεδίου, αποκλειστικώς το ελληνικό δικονομικό δίκαιο, επί δε του πεδίου του ουσιαστικού δικαίου, το από τις διατάξεις του ελληνικού ιδιωτικού διεθνούς δικαίου υποδεικνυόμενο ως εφαρμοστέο δίκαιο (βλ. σχετ.: Α.Π. 803/2000 Νο.Β. 2001 σελ. 1312).
Κατά το άρθρο 24 Α.Κ., όπως ισχύει μετά την τροποποίηση του με το άρθρο 14 του Ν. 2447/1996: «η επιτροπεία, καθώς και κάθε άλλη επιμέλεια, διέπονται από το δίκαιο της ιθαγένειας του προσώπου το οποίο αφορούν. Ελληνικό Δικαστήριο μπορεί να διορίσει επίτροπο ή άλλο επιμελητή για αλλοδαπό που έχει τη συνήθη διαμονή του στην Ελλάδα. Αν ο αλλοδαπός απλώς διαμένει ή έχει περιουσία στην Ελλάδα, μπορούν να ληφθούν μόνο ασφαλιστικά μέτρα». Με τη διάταξη της παραγράφου 2 του ως άνω άρθρου 24 Α.Κ., καθιερώνεται κανόνας διεθνούς δικονομικού δικαίου που εμπεδώνει τη διεθνή δικαιοδοσία των ελληνικών δικαστηρίων σε θέματα επιτροπείας αλλοδαπού στην ύπαρξη συνήθους διαμονής, διαμονής ή περιουσίας στην Ελλάδα κατά τρόπο αποκλειστικό (Α Γραμματικάκη-Αλεξίου / Ζ. Παπα- σιώτη-Πασιά / Ε. Βασιλακάκης, Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, 2002, σ. 256, Αρβανιτάκης σε Κεραμέα/Κονδύλη/Νίκα, Ερμη νεία ΚΠολΔ II, Εισαγ. 739-866 αρ. 17, Εφ.Αθ. 7226/1998 Ελλ.Δ/νη 1999. 1757). Η συνήθης διαμονή είναι έννοια πραγματική, εύκολα μπορεί να προσδιορισθεί (επειδή προϋποθέτει μια μακρά παραμονή σε ένα τόπο) και εξαρτάται λιγότερο από κάποιο κανόνα δικαίου και περισσότερο από τα πραγματικά περιστατικά που συνδέουν ένα άτομο με μία συγκεκριμένη χώρα (βλ. σχετικά Α.Π. 803/2000 ό.π.)[1].
Αγγελική Λιγοψυχάκη, δικηγόρος
email: info@efotopoulou.gr
[1] Βλ. 2712/2020 ΜΠΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, δημοσιευμένη σε ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ