Δημόσια Σύμβαση – Αρχή της Οικονομικής Ισορροπίας της Σύμβασης – Η θεμελίωση δικαιώματος αποζημίωσης όταν αυτή διαταράσσεται

Το δικαίωμα αποζημίωσης του αντισυμβαλλομένου ιδιώτη, δύναται να θεμελιωθεί, πρώτον, στην άσκηση εκ μέρους του συμβαλλομένου δημοσίου νομικού προσώπου της εξουσίας μονομερούς τροποποίησης όρων της σύμβασης ή, δεύτερον, σε περιπτώσεις, όπου η Διοίκηση δεν επεμβαίνει μεν μονομερώς στη σύμβαση παραχώρησης, αλλά κατ’ ενάσκηση των γενικών της αρμοδιοτήτων, διαταράσσει την οικονομική ισορροπία του συμβατικού δεσμού με δυσμενείς οικονομικές συνέπειες για τον ανάδοχο. Και στις δύο περιπτώσεις, η αναγνώριση του παραπάνω δικαιώματος στον ζημιωθέντα αντισυμβαλλόμενο στοχεύει στην ανόρθωση της ζημίας και συνακόλουθα στην προστασία του δημοσίου συμφέροντος, εφόσον η διάσωση του ζημιωθέντος αναδόχου, έχει ως σκοπό να διατηρήσει τον ανάδοχο ικανό να συνεχίσει την ομαλή κι απρόσκοπτη εκτέλεση της δημόσιας λειτουργίας που του ανατέθηκε. Η αξίωση του αντισυμβαλλομένου ιδιώτη δεν οφείλεται σε παράνομη πράξη ή παράλειψη της Διοίκησης, αντιθέτως, οι εν λόγω ενέργειες, με τον άμεσο ή έμμεσο αντίκτυπό τους, απορρέουν από την καθ’ όλα νόμιμη και αναγνωρισμένη άσκηση του εξουσιαστικού δικαιώματός της, ως φορέα δημόσιας εξουσίας.

Η αρχή της οικονομικής ισορροπίας μπορεί να θεμελιωθεί τόσο στην κοινή πρόθεση των μερών όσο και στην προστασία του αντισυμβαλλομένου ιδιώτη απέναντι στην υπερέχουσα θέση του δημοσίου νομικού προσώπου. Ως αρχή διοικητικού δικαίου διαθέτει έντονη οικονομική έκφραση, υπό την έννοια ότι οι παροχές των μερών βρίσκονται σε τόσο στενή οικονομική συνάρτηση μεταξύ τους, ώστε η οικονομική ισορροπία που έχει επιτευχθεί κατά την κατάρτιση της σύμβασης πρέπει να παραμείνει άθικτη. Ο όρος οικονομική ισορροπία υποδηλώνει τη σχέση κι όχι αναγκαστικά την ισοτιμία μεταξύ των δύο αυτών μεγεθών. Σημαίνει την αναλογική αντιστοιχία που υφίσταται μεταξύ τους και η οποία, στη μορφή που είχε τουλάχιστον κατά τη στιγμή της κατάρτισης της σύμβασης, τεκμαίρεται, εξαιτίας της σύναψης του συμβατικού δεσμού, αποδεκτή από το συμβαλλόμενο μέρος που αυτή αφορά.

Ελένη Μακροδημήτρη, ασκ. δικηγόρος

info@efotopoulou.gr