Υπόμνημα κατ’ άρθρο 25 παρ. 2 του ΠΔ 18/1989 ενώπιον του ΣτΕ
Σύμφωνα με το άρθρο 25 παρ. 2 του π.δ. 18/89, «υπομνήματα των διαδίκων κατατίθενται στην γραμματεία έξι πλήρεις ημέρες πριν από τη συζήτηση. Ο Πρόεδρος μπορεί να επιτρέψει την υποβολή υπομνημάτων από τους διαδίκους μέσα σε προθεσμία που τάσσεται από αυτόν για την ανάπτυξη όσων έχουν εκτεθεί στο ακροατήριο».
Το υπόμνημα αποτελεί δικόγραφο, το οποίο υποβάλλεται στο δικαστήριο προς ανάπτυξη των λόγων και ισχυρισμών που είτε προβλήθηκαν το πρώτον με το εισαγωγικό δικόγραφο ή των πρόσθετων λόγων είτε αναπτύχθηκαν στο ακροατήριο. Για τον λόγο αυτό, με το υπόμνημα δεν προβάλλονται παραδεκτώς το πρώτον λόγοι ακυρώσεως, εκτός αν πρόκειται για λόγους αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενους (ΣτΕ 1361/2013 επταμ., σκ. 12, ΘΠΔΔ 5/2013, 424). Το υπόμνημα δεν κοινοποιείται στον αντίδικο, όπως το δικόγραφο των προσθέτων λόγων, αλλά κατατίθεται στην γραμματεία προκειμένου να περιληφθεί στον φάκελο της υπόθεσης και να λάβει γνώση το δικαστήριο και ο αντίδικος.
Η προθεσμία κατάθεσης του υπομνήματος είναι έξι (6) πλήρεις ημέρες πριν από την συζήτηση, στις οποίες (ημέρες) δεν συμπεριλαμβάνονται η ημέρα κατάθεσης του υπομνήματος και η ημέρα συζήτησης της υπόθεσης. Το υπόμνημα, ως δικόγραφο, πρέπει, κατ’ αρχήν, να περιέχει τα στοιχεία που ορίζονται στο άρθρο 17 παρ. 2 εδ. α’ του ΠΔ 18/1989, προκειμένου να καταστεί δυνατή η εκτίμησή του από το δικαστήριο (βλ. Χ. Χαραλαμπάκη, Διοικητική Δικονομία, Ερμηνεία κατ’ άρθρο, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 803 [Γ. Κουκούτσης]).
Η κατάθεση του υπομνήματος μπορεί να γίνει είτε πριν την συζήτηση (τουλάχιστον 6 πλήρεις ημέρες πριν από την συζήτηση), όπου οι διάδικοι με το υπόμνημα αυτό μπορούν μόνο να αναπτύξουν τους ήδη προβληθέντες λόγους ακυρώσεως, είτε μετά την συζήτηση, όπου οι διάδικοι αναπτύσσουν όσα εκτέθηκαν στο ακροατήριο. Αντίστοιχη ειδική προθεσμία για την κατάθεση υπομνήματος προς ανάπτυξη των όσων αναπτύχθηκαν στο ακροατήριο και προς απόκρουση των θέσεων του αντιδίκου δεν προβλέπεται ρητά από την διάταξη του άρθρου 25 παρ. 2 του ΠΔ 18/1989, αλλά ο Πρόεδρος τάσσει προθεσμία για την υποβολή υπομνημάτων. Αντίθετα, ο ΚΔΔ προβλέπει ρητώς προθεσμία τριών (3) εργασίμων ημερών για την ανάπτυξη των εκτεθέντων στο ακροατήριο και προθεσμία τριών (3) εργασίμων ημερών για την απόκρουση των απόψεων που αναπτύχθηκαν με το υπόμνημα του αντιδίκου (138 ΚΔΔ).
Μαρία Τζαβέλα
Δικηγόρος, LL.M.
E-mail: info@efotopoulou.gr