Μη προσκόμιση γραμματίου κατά τη συζήτηση – Θεωρείται τυπική παράλειψη – Θεραπεία
Στο άρθρο 61 παρ. 4 του Κώδικα Δικηγόρων ορίζεται ότι: Ο δικηγόρος για την κατάθεση κάθε είδους ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων, καθώς και για την παράστασή του κατά τη συζήτησή τους ενώπιον των δικαστηρίων και δικαστών οφείλει, στο πλαίσιο της υποχρέωσης προκαταβολής της παρ. 1, να καταθέτει το σχετικό γραμμάτιο καταβολής, αλλιώς η αντίστοιχη διαδικαστική πράξη είναι απαράδεκτη. Στην τακτική διαδικασία, κατά τη διάταξη του άρθρου 237 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, ο δικηγόρος οφείλει να καταθέτει ενιαίο γραμμάτιο για τις προτάσεις και την παράσταση. Μετά το εδάφιο αυτό, προστέθηκε στην ανωτέρω παράγραφο 4 και δεύτερο εδάφιο με το άρθρο 31 Ν. 4509/2017 (ΦΕΚ Α’, 201/22-12-2017), σύμφωνα με το οποίο: Η υποχρέωση προκαταβολής της παράστασης κατά τη συζήτηση κάθε είδους ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων θεωρείται τυπική παράλειψη η οποία μπορεί να καλυφθεί μετά τη συζήτηση και πριν από την έκδοση της απόφασης, ύστερα από σχετική ειδοποίηση του πληρεξούσιου δικηγόρου από το δικαστήριο.
Η έννοια της διάταξης του δευτέρου αυτού εδαφίου είναι σαφής, καθώς περιορίζει τη δυνατότητα συμπλήρωσης της παράλειψης κατάθεσης του γραμματίου προείσπραξης (μετά τη συζήτηση και πριν από την έκδοση της απόφασης) μόνο στην περίπτωση που το γραμμάτιο αφορά στην παράσταση του δικηγόρου κατά τη συζήτηση. Ο νομοθέτης, έχοντας υπόψη ότι το απαράδεκτο λόγω παράλειψης κατάθεσης του γραμματίου προείσπραξης μπορεί να ανακύψει τόσο κατά την κατάθεση κάθε είδους ενδίκων βοηθημάτων ή ενδίκων μέσων, όσο και κατά την παράσταση του δικηγόρου ενώπιον των δικαστηρίων, πρόβλεψε δυνατότητα θεραπείας των συνεπειών της παράλειψης αποκλειστικά και μόνο για την περίπτωση που το γραμμάτιο αφορά στην παράσταση του δικηγόρου κατά τη συζήτηση (ΑΠ 44/2022, ΑΠ 1020/2021, ΑΠ 213/2012, ΑΠ 74/2021, ΑΠ 1236/2019, ΑΠ 2181/2018).
Η παράλειψη αυτή θεωρείται τυπική, σύμφωνα και με όσα αναφέρονται στη διάταξη του εδαφ. β΄ της παρ. 4 του ως άνω άρθρου, και μπορεί να καλυφθεί και μετά τη συζήτηση, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 2 εδάφ. α΄ του άρθρου 227 ΚΠολΔ.
Εξάλλου, τα άρθρα 20 παρ. 1 του Συντάγματος και 6 της κυρωθείσας με το ν.δ. 53/1974 Ευρωπαϊκής Συμβάσεως για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (ΕΣΔΑ) δεν αποκλείουν στον κοινό νομοθέτη να θεσπίζει δικονομικές προϋποθέσεις και γενικότερα διατυπώσεις για την πρόοδο της δίκης, αρκεί αυτές να συνάπτονται προς τη λειτουργία των δικαστηρίων και την ανάγκη αποτελεσματικής απονομής της δικαιοσύνης και περαιτέρω, να μην υπερβαίνουν τα όρια εκείνα, πέραν των οποίων επάγονται την άμεση ή έμμεση κατάλυση του προστατευομένου από τις ανωτέρω διατάξεις ατομικού δικαιώματος παροχής έννομης δικαστικής προστασίας (ΑΕΔ 27/2004). Επομένως, οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 61 του Κώδικα Δικηγόρων, με τις οποίες ορίζεται ότι, εφόσον δεν κατατεθεί ενώπιον του δικαστηρίου γραμμάτιο προκαταβολής της προβλεπομένης από την παρ. 1 του ιδίου άρθρου εισφοράς προς τον οικείο δικηγορικό σύλλογο, η σχετική διαδικαστική πράξη είναι απαράδεκτη, δεν προσκρούουν στις ανωτέρω διατάξεις του Συντάγματος και της ΕΣΔΑ, δεδομένου ότι με αυτές επιδιώκεται η εξυπηρέτηση σκοπών, που συνάπτονται προς την απονομή της δικαιοσύνης και δεν υπερβαίνουν το αναγκαίο μέτρο (Ολομ ΣτΕ 1858/2015, ΑΠ 605/2017, ΑΠ 2126/2017, ΑΠ 1020/2021, ΑΠ 74/2021).
Ελένη Μακροδημήτρη, ασκ. Δικηγόρος
info@efotopoulou.gr