Η διακοπή της παραγραφής με την επίδοση της διαταγής πληρωμής ανεξαρτήτως του κύρους της διαταγής
Στη διάταξη του άρθρου 623 Κ.Πολ.Δ. ορίζεται ότι κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 624 έως 634 μπορεί να ζητηθεί η έκδοση διαταγής πληρωμής για χρηματικές απαιτήσεις ή απαιτήσεις παροχής χρεογράφων, εφόσον η απαίτηση και το οφειλόμενο ποσό αποδεικνύονται με δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο.
Επίσης, στη διάταξη του άρθρου 624 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ. ορίζεται ότι δεν είναι δυνατό να εκδοθεί διαταγή πληρωμής, και αν εκδόθηκε είναι άκυρη, αν η επίδοσή της πρέπει να γίνει σε πρόσωπα που διαμένουν στο εξωτερικό ή η διαμονή τους είναι άγνωστη.
Από τις ανωτέρω διατάξεις η υπ’ αρ. 12/2001 απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου αποφάνθηκε ότι για την έκδοση διαταγής πληρωμής απαιτείται, ως αρνητική διαδικαστική προϋπόθεση, να μη διαμένει στο εξωτερικό και να μη είναι άγνωστης διαμονής το πρόσωπο κατά του οποίου ζητείται η έκδοσή της, προϋπόθεση που πρέπει να συντρέχει κατά τον κρίσιμο χρόνο της εκδόσεως της διαταγής πληρωμής (βλ. ΟλΑΠ 10/1996).
Δεδομένου ότι για την έκδοση διαταγής πληρωμής δεν γίνεται συζήτηση, το άρθρο 624 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ. συναρτά το κύρος της προς την επίδοσής της, η οποία επακολουθεί. Η διάταξη του άρθρ. 634 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ. επιβεβαιώνει την ίδια παρατήρηση, αφού ορίζει ότι μόνο η επίδοση της διαταγής πληρωμής διακόπτει την παραγραφή και την αποσβεστική προθεσμία. Το κύρος της επίδοσης, ως διαδικαστικής πράξεως, κρίνεται κατά το άρθρο 159 Κ.Πολ.Δ. Επομένως τυχόν ακυρότητά της δεν είναι αυτοδίκαιη αλλά κηρύσσεται δικαστικώς, υπό τις προϋποθέσεις του άνω άρθρου. Το γεγονός ότι η διαταγή πληρωμής είναι άκυρη ή κηρύσσεται άκυρη δεν καθιστά άκυρη την επίδοσή της, όπως και η επίδοση ανύπαρκτης, κατά το άρθρο 313 Κ.Πολ.Δ., δικαστικής απόφασης, δεν είναι καθεαυτή άκυρη, αφού ούτε κατά τη διάταξη του άρθρου 624 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ. ούτε κατ’ άλλη διάταξη νόμου η ακυρότητα ή η ακύρωση επιδοτέου εγγράφου επάγεται ακυρότητα της επιδόσεώς του. Η αντίθετη εκδοχή θα στερούσε τη διάταξη του άρθρου 634 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ. από κάθε πεδίο λειτουργίας.
Επομένως, «η επίδοση της διαταγής πληρωμής, καθεαυτή, επιφέρει δικονομικές συνέπειες (π.χ. έναρξη της προθεσμίας των ενδίκων μέσων). Μεταξύ αυτών είναι και εκείνες που προβλέπονται στο άρθρο 634 Κ.Πολ.Δ., κατά το οποίο η επίδοση διαταγής πληρωμής διακόπτει την παραγραφή και την αποσβεστική προθεσμία (παρ. 1) και , αν ακυρωθεί η διαταγή πληρωμής, η παραγραφή ή η αποσβεστική προθεσμία θεωρείται ότι έχει ανασταλεί από την επίδοση της διαταγής πληρωμής, ώσπου να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση για την ανακοπή (παρ. 2). Η ακύρωση της διαταγής πληρωμής επιτυγχάνεται με το ένδικο βοήθημα της ανακοπής (Κ.Πολ.Δ. 632) που ασκείται από τον καθ’ ού η διαταγή πληρωμής. Οι λόγοι της ανακοπής συνίστανται είτε σε έλλειψη μιας ή περισσότερων τυπικών προϋποθέσεων για την έκδοση διαταγής πληρωμής (Κ.Πολ.Δ. 623-630) είτε σε αμφισβήτηση ή απόσβεση της απαιτήσεως. Παραδεκτό λόγο ανακοπής αποτελεί και το ότι η διαταγή πληρωμής είναι άκυρη γιατί η επίδοσή της έπρεπε να γίνε σε πρόσωπο (καθ’ ου) που διέμενε στο εξωτερικό. Αν μετά από άσκηση ανακοπής κατά διαταγής πληρωμής αυτή ακυρωθεί, εκλείπει ο κατά το άρθρο 634 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ. λόγος διακοπής της παραγραφής. Προκειμένου όμως να μη βρεθεί ο δικαιούχος ενώπιον παραγεγραμμένης απαιτήσεώς του, το διάστημα που μεσολάβησε από την επίδοση της διαταγής πληρωμής μέχρι την τελεσίδικη ακύρωσή της λογίζεται ως χρόνος αναστολής της παραγραφής».
Θεώνη Κάδρα, Δικηγόρος
e-mail: info@efotopoulou.gr