Αυτοδίκαιη και δυνητική θέση σε αργία δημοσίου υπαλλήλου
Ο δημόσιος υπάλληλος μπορεί, σύμφωνα με τον Κώδικα Δημοσίων Υπαλλήλων, να τεθεί α) σε αυτοδίκαιη και β) σε δυνητική αργία.
Α. Αυτοδίκαιη αργία
Σύμφωνα με το άρθρο 103 του Κώδικα Δημοσίων Υπαλλήλων σε αυτοδίκαιη αργία τίθεται:
α) ο υπάλληλος που στερήθηκε την προσωπική του ελευθερία ύστερα από πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια απόφαση ποινικού δικαστηρίου ή ένταλμα προσωρινής κράτησης,
β) ο υπάλληλος κατά του οποίου εκδόθηκε ένταλμα προσωρινής κράτησης και στη συνέχεια ήρθη η προσωρινή κράτηση του ή αντικαταστάθηκε με περιοριστικούς όρους,
γ) ο υπάλληλος, ο οποίος παραπέμφθηκε αμετακλήτως ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου για κακούργημα ή για τα αδικήματα της κλοπής, υπεξαίρεσης (κοινής και στην υπηρεσία), απάτης, εκβίασης, πλαστογραφίας, δωροδοκίας, καταπίεσης, απιστίας περί την υπηρεσία, καθώς και για οποιοδήποτε έγκλημα κατά της γενετήσιας ελευθερίας ή έγκλημα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής»,
δ) ο υπάλληλος στον οποίο επιβλήθηκε η πειθαρχική ποινή της οριστικής ή της προσωρινής παύσης, και
ε) ο υπάλληλος ο οποίος έχει παραπεμφθεί στο αρμόδιο πειθαρχικό συμβούλιο για τα παραπτώματα των περιπτώσεων α’, γ’, δ’, ε’, θ’, ι’, ιδ’, ιη’, κγ’, κδ’, κζ’, κθ’, λγ’ και λδ’ του άρθρου 107 του ίδιου Κώδικα.
Β. Δυνητική αργία
Σύμφωνα με το άρθρο 104 του Κώδικα Δημοσίων Υπαλλήλων, αν συντρέχουν λόγοι δημόσιου συμφέροντος ή υπηρεσιακοί λόγοι, μπορεί να τεθεί σε αργία ο υπάλληλος κατά του οποίου:
α) έχει ασκηθεί πειθαρχική δίωξη για οποιοδήποτε πειθαρχικό παράπτωμα, με την επιφύλαξη των περιπτώσεων της παραγράφου 1 περίπτωση ε’ του προηγούμενου άρθρου, για τις οποίες επιβάλλεται αυτοδίκαιη αργία, ή
β) υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για άτακτη διαχείριση, η οποία στηρίζεται σε έκθεση της προϊσταμένης αρχής ή του αρμόδιου επιθεωρητή,
γ) έχει παραπεμφθεί αμετακλήτως με την ιδιότητα του μέλους υπηρεσιακού συμβουλίου και συλλογικού οργάνου εν γένει ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου για τα αδικήματα της υπεξαίρεσης στην υπηρεσία και της απιστίας περί την υπηρεσία,
δ) έχει ασκηθεί με την ιδιότητα του μέλους υπηρεσιακού συμβουλίου και συλλογικού οργάνου πειθαρχική δίωξη για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τον ποινικό κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους ή για το παράπτωμα της αναξιοπρεπούς ή ανάρμοστης ή ανάξιας για υπάλληλο συμπεριφοράς εκτός υπηρεσίας.
Κατά την προϊσχύουσα μορφή της ως άνω διάταξης σε αργία μπορούσε να τεθεί ο υπάλληλος κατά του οποίου είχε ασκηθεί ποινική δίωξη για αδίκημα, το οποίο μπορούσε να επισύρει την έκπτωση από την υπηρεσία. Η σχετική, όμως δυνατότητα έχει πλέον καταργηθεί με το νόμο 4210/2013.
Όμως αν και δεν προβλέπεται πλέον ρητά η περίπτωση να τεθεί δυνητικά σε αργία ο υπάλληλος κατά του οποίου ασκήθηκε ποινική δίωξη, θεωρώ ότι μπορεί αυτό να συμβεί, εάν λόγω άσκησης της ποινικής δίωξης κατά αυτού, του ασκηθεί πειθαρχική δίωξη και βάσει της τελευταίας τεθεί δυνητικά το ζήτημα να τεθεί σε αργία. Χαρακτηριστική είναι η υπ’ αριθμ. 327/2013 ΓΝΜΔ ΝΣΚ, σύμφωνα με την οποία «από τις διατάξεις των άρθρων 110 και 114 του εφαρμοζομένου εν προκειμένω Ν. 3528/2007, προκύπτει ότι η άσκηση πειθαρχικής δίωξης, όταν υπάρχουν στοιχεία για διάπραξη πειθαρχικών παραπτωμάτων, αποτελεί υποχρέωση του πειθαρχικού οργάνου και συνεπώς τούτο πρέπει να προβεί σε κάθε απαραίτητη ενέργεια για την διαπίστωση της τέλεσης πειθαρχικών παραπτωμάτων και τη δίωξη αυτών. Ως εκ τούτου ο κατά νόμο πειθαρχικώς προϊστάμενος οφείλει, ευθύς ως λάβει γνώση της άσκησης ποινικής δίωξης κατά υπαλλήλου, του οποίου τυγχάνει πειθαρχικώς προϊστάμενος, να συλλέξει επαρκή στοιχεία από την ποινική δικογραφία μετά από αλληλογραφία με τις αρμόδιες ανακριτικές και εισαγγελικές αρχές και, εφόσον κρίνει ότι βάσει αυτών δικαιολογείται η άσκηση πειθαρχικής δίωξης κατά του προαναφερομένου υπαλλήλου, ή να ασκήσει ο ίδιος την πειθαρχική δίωξη ή να διαβιβάσει την υπόθεση στο πειθαρχικώς ανώτερο όργανο, στην περίπτωση, που η τυχόν επιβληθησομένη ποινή ξεπερνά την αρμοδιότητά του. Στην περίπτωση δε, που ο ίδιος ο υπάλληλος παραπεμφθεί στο αρμόδιο πειθαρχικό συμβούλιο για τα πειθαρχικά παραπτώματα, που αναφέρονται στην περ. ε’ της παρ.1 του άρθρου 103 του Ν. 3528/2007, μεταξύ των οποίων και η χαρακτηριστικώς αναξιοπρεπής ή ανάξια για υπάλληλο διαγωγή εντός και εκτός υπηρεσίας, θα τεθεί αυτοδικαίως σε κατάσταση αργίας και η αρμόδια υπηρεσία θα εκδώσει περί αυτού διαπιστωτική πράξη».
Επομένως, είναι δυνατόν και υπό την ισχύ του νέου νόμου μέσω της ως άνω οδού να τεθεί σε αργία υπάλληλος κατά του οποίου έχει ασκηθεί ποινική δίωξη. Η έναρξη της ποινικής δίωξης γίνεται είτε με την παραγγελία του εισαγγελέα για διενέργεια προανάκρισης είτε με την εκ μέρους του εισαγωγή της υπόθεσης με απ’ ευθείας κλήση του κατηγορουμένου στο ακροατήριο. Άρα στην περίπτωση που απλά είχε ασκηθεί μήνυση ή έγκληση κατά υπαλλήλου, χωρίς να έχει ξεκινήσει η ποινική του δίωξη, δεν συντρέχει κανένας λόγος δυνητικής θέσης του σε αργία.
Αμυγδαλιά Τσιάρα, δικηγόρος
info@efotopoulou.gr