Δεδικασμένο ως προς το δικονομικό ζήτημα: Τι γίνεται σε περίπτωση απόρριψης της αγωγής ως απαράδεκτης ή ως νόμω αβάσιμης
Σύμφωνα με το άρθρο 322 παρ.2 εδ. β ΚΠολΔ «το δεδικασμένο εκτείνεται επίσης και στο δικονομικό ζήτημα που κρίθηκε οριστικά». Ως «δικονομικό ζήτημα» στη διάταξη αυτή νοείται κυρίως η απόρριψη της αγωγής ως απαράδεκτης, για τον λόγο ότι λείπουν μια ή περισσότερες διαδικαστικές προϋποθέσεις. Το δεδικασμένο για το δικονομικό ζήτημα καλύπτει, όπως και το δεδικασμένο για το ουσιαστικό ζήτημα, ως ενιαίο όλο. Εάν συνεπώς εγερθεί νέα, όμοια με την προηγούμενη αγωγή, δηλαδή αγωγή που έχει το ίδιο δικονομικό ελάττωμα, το δικαστήριο θα την απορρίψει ως απαράδεκτη, λόγω δεδικασμένου για την έλλειψη της εν λόγω διαδικαστικής προϋπόθεσης, χωρίς να ερευνήσει, αν έκρινε ορθά ή εσφαλμένα το προηγούμενο δικαστήριο. Εάν με τη δεύτερη αγωγή συμπληρώνεται η έλλειψη, το δικαστήριο μπορεί να την απορρίψει και πάλι ως απαράδεκτη για έλλειψη κάποιας άλλης διαδικαστικής προϋπόθεσης, έστω και εάν με την πρώτη απόφασή του έκρινε ότι η προϋπόθεση αυτή συντρέχει (Δ. Κονδύλης, Το Δεδικασμένο κατά τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, 2η έκδοση, 2007, παρ. 18, σελ. 345-346, Ε. Ποδηματά, Δεδικασμένο, Αντικειμενικά όρια ιδίως επί ενστάσεων, τόμος I, έκδοση 2002, σελ. 128, ΕφΘες 796/2008 ό.π.).
Το δεδικασμένο της απόφασης, που απορρίπτει την αγωγή ως μη νόμιμη, είναι ισοδύναμο με το δεδικασμένο της απόφασης, που απορρίπτει την αγωγή ως κατ’ ουσίαν αβάσιμη. Και στις δύο περιπτώσεις το δικαστήριο διαπιστώνει ότι ο ενάγων δεν έχει το επικαλούμενο με την αγωγή του ουσιαστικό δικαίωμα και αυτή ακριβώς η διαπίστωση περιβάλλεται με την ισχύ δεδικασμένου, αν η απόφαση είναι ή καταστεί τελεσίδικη (Κονδύλης ό.π. παρ.18, σελ.354). Σε περίπτωση απορρίψεως της αγωγής ως νόμω αβάσιμης, ο ενάγων αποκλείεται με βάση το δεδικασμένο μόνον από τη δυνατότητα να επανέλθει με μια νέα αγωγή ακριβώς ομοίου περιεχομένου προς την απορριφθείσα, εμμένοντας στο αίτημά του για διάγνωση της ίδιας έννομης συνέπειας (Ποδηματά, ό.π. σελ.94 επ. ιδίως σελ.100, ΕφΑθ 796/2008 ό.π.)[1].
Αγγελική Λιγοψυχάκη, δικηγόρος
email: info@efotopoulou.gr
[1] Βλ. 36/2021 ΠΠΡ ΗΛΕΙΑΣ, δημοσιευμένη σε ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ