Ενεργητική και Παθητική νομιμοποίηση στην αγωγή επικοινωνίας
Σύμφωνα με το άρθρο 1520 παρ. 1 ΑΚ, όπως ισχύει μετά το Ν.1329/1983, ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο διατηρεί το δικαίωμα της προσωπικής επικοινωνίας με αυτό.
Από τη διάταξη προκύπτει ότι ενάγων στην άσκηση της σχετικής αγωγής είναι ο γονέας που διατηρεί το δικαίωμα προς επικοινωνία με το τέκνο του, εναγόμενος δε αυτός που αμφισβητεί ή εναντιώνεται στο δικαίωμα του γονέα, συνήθως ο γονέας που έχει την επιμέλεια του τέκνου ή και τρίτος (Ι. Αποστολοπούλου, “Ο Πρόεδρος Πρωτοδικών”, Εκδ. 6, § 422, Π Τζίφρα, “Ασφαλιστικά μέτρα” έκδ. 1973 σελ. 412 Καρουγένη “Η Προσωπική επικοινωνία γονέων και τέκνου”, Αρχ, Νομ. ΚΓ’, σελ. 266).
Το άκρως αυτό προσωπικό δικαίωμα του γονέα, προς επικοινωνία μετά του ανηλίκου τέκνου του, απορρέει από το φυσικό δεσμό του αίματος και του αισθήματος της στοργής προς το τέκνο, συντελεί δε στην ανάπτυξη του ψυχικού του κόσμου και στην εν γένει προσωπικότητά του, για το λόγο αυτό και η άσκησή του, αποβλέπει, κυρίως, στο καλώς εννοούμενο συμφέρον του τέκνου (ΑΠ 534/1991 ΕλλΔνη 32. 1505, ΕφΘ 256/2000 Αρμ 2001. 1055). Το δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα μετά του ανηλίκου τέκνου, που πηγάζει ευθέως από την προδιαληφθείσα διάταξη (ΑΠ 162/1993 ΕλλΔνη 34. 598), λειτουργεί μέσα στη φύση των οικογενειακών δικαιωμάτων, πλην, όμως, αυτό δεν αποτελεί παράλληλα και καθήκον, όπως συμβαίνει με τη γονική μέριμνα και γι` αυτό δεν υφίσταται νομική υποχρέωση να επικοινωνεί με το τέκνο του, εντεύθεν δε, δεν μπορεί να εξαναγκασθεί η επικοινωνία με το ανήλικο τέκνο του, με αγωγή στρεφόμενη εναντίον του. Από την ίδια διάταξη, συνάγεται περαιτέρω ότι ο γονέας, ο οποίος έχει την επιμέλεια του τέκνου του, δεν έχει το δικαίωμα, και έτσι δε νομιμοποιείται ενεργητικώς να ζητήσει να ρυθμιστεί η επικοινωνία του τέκνου του αυτού με τον άλλο γονέα, ο οποίος δεν έχει την επιμέλεια του και δε διαμένει με αυτό, μία τέτοια δε αγωγή είναι απορριπτέα και απαράδεκτη για έλλειψη ενεργητικής νομιμοποίησης (ΕφΘ 6763/2008 ΕλλΔνη 50. 531, ΕφΑθ 7073/2003 ΕλλΔνη 45. 1693, ΕφΑθ 1609/1995 ΕλλΔνη 38. 1603, ΕφΑθ 3778/1993 ΕλλΔνη 35. 440).
Μαρία Τζαβέλα
Δικηγόρος, LL.M.
E-mail: info@efotopoulou.gr