Η προσυνταξιοδοτική βεβαίωση του άρθρου 15 του Ν. 3846/2010 – Βεβαίωση του χρόνου ασφάλισης πριν τη συνταξιοδότηση
Για τους ασφαλισμένους που βρίσκονται πριν από την συνταξιοδότηση («υποψήφιοι συνταξιούχοι»), ο νόμος 3846/2010 προβλέπει ότι μετά από αίτηση του ασφαλισμένου που υποβάλλεται στα τελευταία δύο (2) χρόνια πριν από την ημερομηνία συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας για συνταξιοδότηση,
κάθε ασφαλιστικός φορέας, πλην του ΟΓΑ, υποχρεούται να προβαίνει σε πιστοποίηση του χρόνου ασφάλισής του και να χορηγεί την αντίστοιχη «προσυνταξιοδοτική βεβαίωση». Η βεβαίωση αυτή μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμη για την πιστοποίηση της θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, αφού πιστοποιεί τον χρόνο ασφάλισης, ώστε ο υποψήφιος συνταξιούχος να μπορεί να «υπολογίσει» με ποιες διατάξεις (και συνακόλουθα πόσα έτη ασφάλισης απαιτούνται και ποιο το όριο ηλικίας) για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και έτσι να μπορέσει με μεγαλύτερη «σιγουριά» να προγραμματίσει τις μελλοντικές του κινήσεις, π.χ. να προβεί σε διακοπή εργασιών πριν τη συμπλήρωση του νόμιμου ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης.
Συγκεκριμένα, το άρθρο 15 του Ν. 3846/2010 που τροποποιεί το άρθρο 47 του ν. 2676/1999 (ΦΕΚ Α΄ 1/1999) ορίζει τα εξής:
«1. Μετά από αίτηση του ασφαλισμένου, που υποβάλλεται στα τελευταία δύο (2) χρόνια πριν από την ημερομηνία συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας για συνταξιοδότηση, κάθε ασφαλιστικός φορέας, πλην του ΟΓΑ, υποχρεούται να προβαίνει σε προσδιορισμό του χρόνου ασφάλισης του και να χορηγεί την αντίστοιχη προσυνταξιοδοτική βεβαίωση.
Η βεβαίωση εξομοιώνεται με απόφαση, αποτελεί εκτελεστή πράξη της Διοίκησης και υπόκειται στις διοικητικές προσφυγές που προβλέπονται από τη νομοθεσία.
Η υπηρεσία του φορέα που είναι αρμόδια για την έκδοση της βεβαίωσης να αποφαίνεται εντός τριών (3) μηνών από τη συμπλήρωση των κατά περίπτωση απαιτούμενων δικαιολογητικών.
2.Όταν ο ασφαλισμένος έχει υπαχθεί στην ασφάλιση περισσότερων του ενός ασφαλιστικών φορέων, η αίτηση υποβάλλεται στον τελευταίο φορέα, λογίζεται δε ως αίτηση που υποβάλλεται και προς τους λοιπούς φορείς.
Ο φορέας στον οποίο υποβάλλεται η αίτηση υποχρεούται άμεσα να γνωστοποιήσει στους λοιπούς φορείς την υποβολή της αίτησης. Καθένας από τους φορείς αυτούς, αφού καλέσει τον ασφαλισμένο να συμπληρώσει τα τυχόν ελλείποντα δικαιολογητικά, οφείλει να εκδώσει τη σχετική βεβαίωση σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο. Υποχρέωση έκδοσης προσυνταξιοδοτικής βεβαίωσης στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης έχει και ο ΟΓΑ.
3. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης που εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Δ.Σ. του κάθε φορέα καθορίζονται ανά φορέα οι αρμόδιες υπηρεσίες για την υποβολή αίτησης και την έκδοση της βεβαίωσης, τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα στοιχεία και το περιεχόμενο της βεβαίωσης, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου».
Χαρακτηριστική είναι η υπ’ αρ. 14/2012 Εγκύκλιος του Οργανισμού Ασφαλίσεως Ελευθέρων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε.) για την «Χορήγηση βεβαίωσης χρόνου ασφάλισης πριν τη συνταξιοδότηση», η οποία ορίζει εξειδικεύοντας το ως άνω άρθρο τα κάτωθι:
«Με τις διατάξεις του άρθρου 15 του Ν. 3846/10 προβλέπεται ότι μετά από αίτηση του ασφαλισμένου που υποβάλλεται στα τελευταία δύο (2) χρόνια πριν από την ημερομηνία συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας για συνταξιοδότηση, κάθε ασφαλιστικός φορέας, πλην του ΟΓΑ, υποχρεούται να προβαίνει σε πιστοποίηση του χρόνου ασφάλισής του και να χορηγεί την αντίστοιχη προσυνταξιοδοτική βεβαίωση.
Η βεβαίωση εξομοιώνεται με απόφαση, αποτελεί εκτελεστή πράξη της Διοίκησης και υπόκειται στις διοικητικές προσφυγές που προβλέπονται από τη νομοθεσία (Τοπική Διοικητική Επιτροπή κλπ).
Η αρμόδια υπηρεσία για την έκδοση της βεβαίωσης (για τον ΟΑΕΕ το τμήμα Ασφάλισης και Εσόδων της Περ/κής Δ/νσης) πρέπει να αποφαίνεται εντός τριών (3)μηνών από τη συμπλήρωση των κατά περίπτωση απαιτούμενων δικαιολογητικών.
Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος έχει υπαχθεί στην ασφάλιση περισσότερων του ενός ασφαλιστικών φορέων, η αίτηση υποβάλλεται στον τελευταίο φορέα, λογίζεται δε ως αίτηση υποβαλλόμενη και προς τους λοιπούς φορείς. Ο φορέας στον οποίο υποβάλλεται η αίτηση υποχρεούται άμεσα να γνωστοποιήσει στους λοιπούς φορείς την υποβολή της αίτησης. Καθένας από τους φορείς αυτούς, αφού καλέσει τον
ασφαλισμένο να συμπληρώσει τα τυχόν ελλείποντα δικαιολογητικά, οφείλει να εκδώσει τη σχετική βεβαίωση. Στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, υποχρέωση έκδοσης προσυνταξιοδοτικής βεβαίωσης έχει και ο ΟΓΑ.
Σε συνέχεια των παραπάνω σχετικών διατάξεων, σας γνωρίζουμε ότι στο ΦΕΚ 3041/30-12-11 δημοσιεύτηκε η Υπουργική Απόφαση Φ10035/6605/378/14-12-11 που αφορά τον καθορισμό των δικαιολογητικών και της διαδικασίας για την έκδοση της προσυνταξιοδοτικής βεβαίωσης.
Τα δικαιολογητικά και η διαδικασία που απαιτούνται για την έκδοση της εν λόγω βεβαίωσης έχουν ως εξής:
ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ:
α) Υποβολή σχετικής αίτησης στο αρμόδιο Περιφερειακό Τμήμα του ΟΑΕΕ, όπου υπάγεται ο ασφαλισμένος.
Η αίτηση υποβάλλεται μέσα στα τελευταία δύο χρόνια πριν από την ημερομηνία συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας για συνταξιοδότηση, αναφέροντας ρητά και τους λοιπούς ασφαλιστικούς φορείς, στην ασφάλιση των οποίων είχε υπαχθεί πριν την υπαγωγή στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ.
β) Κατάθεση ασφαλιστικών βιβλιαρίων του φορέα ή των φορέων ασφάλισης.
γ) Επικυρωμένο φωτοαντίγραφο και των δύο όψεων του Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητος.
δ) Αντίγραφα εκκαθαριστικών φόρου εισοδήματος τελευταίας πενταετίας.
ε) Βεβαίωση διακοπής εργασιών της επιχείρησης ή των επιχειρήσεων, κατά περίπτωση.
στ) Εκτός των ανωτέρω στοιχείων, εφόσον πρόκειται περί εν ενεργεία ασφαλισμένου στον ΟΑΕΕ, υποβάλλονται τα κατά περίπτωση στοιχεία, από τα οποία τεκμηριώνεται η διάρκεια της ασφαλιστικής του σχέσης (π.χ. συστατικά, τροποποιήσεις ή διαλυτικά εταιρειών, βεβαιώσεις εφορίας, πιστοποιητικό επιμελητηριακής κατάστασης κ.τ.λ.).
Σε περίπτωση που έχει εκδοθεί πράξη διαγραφής από τον ΟΑΕΕ, απαιτείται μόνο η κατάθεση Ασφαλιστικών Βιβλιαρίων.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
- Το Περιφερειακό Τμήμα του ΟΑΕΕ, μετά τη λήψη του αιτήματος:
1) Διαβιβάζει με ειδικό έντυπο προς τους άλλους φορείς, τα βιβλιάρια και τα στοιχεία που τους αφορούν, εάν έχουν κατατεθεί από τον ασφαλισμένο μαζί με την αίτησή του, προκειμένου να εκδώσουν και να μας αποστείλουν βεβαίωση του δικού τους χρόνου ασφάλισης.
Σε περίπτωση που ο άλλος φορέας είναι το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, αρμόδιο είναι το υποκατάστημα του τόπου κατοικίας του ασφαλισμένου. Για τους υπόλοιπους φορείς τα έντυπα θα αποστέλλονται στην κεντρική τους υπηρεσία (π.χ. ΝΑΤ: Εθνικής Αντιστάσεως 1 Πειραιάς τ.κ. 18531, ΟΓΑ: Πατησίων
30 Αθήνα τ.κ. 10677 κλπ).
2) Προβαίνει σε ασφαλιστικό και οικονομικό έλεγχο, με βάση τα στοιχεία του ατομικού φακέλου.
Εφόσον διαπιστωθεί εκκρεμότητα ασφαλιστική ή οικονομική, ενημερώνεται εγγράφως ο ενδιαφερόμενος για τακτοποίηση.
Αν δεν υπάρχουν εκκρεμότητες, διαβιβάζει τον ασφαλιστικό φάκελο με τα δικαιολογητικά, καθώς και σχετικό ενημερωτικό σημείωμα για το χρόνο ασφάλισης, στο Τμήμα Ασφάλισης και Εσόδων της οικείας Περιφερειακής Δ/νσης.
Το Τμήμα Ασφάλισης και Εσόδων της Περιφερειακής Δ/νσης, προβαίνει σε ασφαλιστικό και οικονομικό επανέλεγχο και εκδίδει την προσυνταξιοδοτική βεβαίωση με πιστοποίηση του χρόνου, συμπληρώνοντας το ειδικό έντυπο.
Η προσυνταξιοδοτική βεβαίωση περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:
α) Όλα τα στοιχεία του ασφαλισμένου (ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, πλήρη διεύθυνση κατοικίας, πλήρη διεύθυνση επαγγελματικής στέγης),
β) Τυχόν ασφάλιση σε άλλο Οργανισμό ή το Δημόσιο,
γ) Τυχόν χρόνο προερχόμενο από αναγνωρίσεις (π.χ. στρατιωτικής υπηρεσίας, δημόσιας υπηρεσίας, εθνικής αντίστασης, εκτόπισης κ.τ.λ.),
δ) Κατάταξη του χρονικού διαστήματος σε ασφαλιστικές κατηγορίες,
ε) Σε περίπτωση που από τα προσκομιζόμενα στοιχεία προκύψει ότι ο ασφαλισμένος εξακολουθεί να εργάζεται και να είναι ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ, στον τελικό ορισμό του χρονικού διαστήματος ασφάλισης, θα σημειώνεται η ένδειξη ότι “και συνεχίζει”.
Μετά την έκδοση της βεβαίωσης χρόνου ασφάλισης πριν τη συνταξιοδότηση, τα ασφαλιστικά βιβλιάρια ακυρώνονται και τοποθετούνται εντός του ασφαλιστικού φακέλου, ο οποίος επιστρέφεται στο Περιφερειακό Τμήμα.
Επιπλέον, σας γνωρίζουμε ότι η παραπάνω αναφερόμενη βεβαίωση δεν καταργεί καμία από τις ήδη υπάρχουσες βεβαιώσεις και πιστοποιητικά που χορηγεί ο Οργανισμός».
Αντίστοιχη εγκύκλιο έχει εκδώσει και το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Ι.Κ.Α.), ήτοι την υπ’ αρ.
1/3.1.2013 Εγκύκλιο για τη «Βεβαίωση χρόνου ασφάλισης πριν την συνταξιοδότηση. Κοινοποίηση του άρθρου 15 του Ν. 3846/2010 (ΦΕΚ 66Α΄), και της Φ. 10035/6605/378/30-12-2011 Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ 417 Β΄/23-2-2012)».
Παρά την ως άνω νομοθετική πρόβλεψη όμως, στην πράξη οι ασφαλιστικοί οργανισμοί λόγω του φόρτου εργασίας και της συσσώρευσης πληθώρας αιτήσεων συνταξιοδότησης, που εκ της φύσεώς τους προηγούνται, τείνουν να καταστήσουν την ως άνω δυνατότητα των υποψήφιων συνταξιούχων ανενεργή και άνευ αντικειμένου.
Θεώνη Κάδρα, Δικηγόρος
e-mail: info@efotopoulou.gr