Ειδικοί όροι για τα ξενοδοχεία – μέλη του ξενοδοχειακού επιμελητηρίου Ελλάδος σχετικά με την καταβολή αμοιβών στους οργανισμούς διαχείρισης συλλογικών δικαιωμάτων καλλιτεχνών
Με το από 15/11/2011 μνημόνιο συμφωνίας μεταξύ του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος και τα μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα «Διόνυσος», «Απόλλων», «Ερατώ» και «Grammo» (πλέον υπάρχει ο ενιαίος οργανισμός συλλογικής διαχείρισης GEA, που υποκαθιστά τους Οργανισμούς Grammo, Ερατώ και Απόλλων) διευθετήθηκε συμβιβαστικά,
μετά από χρόνια δικαστικών αγώνων, αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων και αγωγών, το ζήτημα καθορισμού του ύψους της αμοιβής των ανωτέρω νομικών προσώπων για «δημόσια χρήση και εκτέλεση» έργων των μελών τους σε δωμάτια των ξενοδοχείων, τα οποία ανήκουν στα μέλη του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου. Ο Οργανισμός «Διόνυσος» εκπροσωπεί τους Έλληνες ηθοποιούς. Ο οργανισμός «Ερατώ» εκπροσωπεί τους Έλληνες τραγουδιστές. Ο Οργανισμός «Απόλλων» εκπροσωπεί τους Έλληνες μουσικούς, ενώ ο οργανισμός «Grammo» εκπροσωπεί τις εταιρείες παραγωγής υλικών φορέων ήχου ή ήχου και εικόνας – δίσκων, κασετών, CD, βιντεοκλίπ – οπτικοακουστικών μουσικών έργων που έχουν εγγραφεί επί υλικών φορέων ήχου και εικόνας κλπ.
Οι Οργανισμοί αυτοί, σύμφωνα με το άρθρο 54 του ν. 2121/1993, έχουν ως αποκλειστικό σκοπό τη διαχείριση και προστασία των περιουσιακών συγγενικών δικαιωμάτων της κατηγορίας των δικαιούχων καλλιτεχνών και παραγωγών που εκπροσωπούν. Μεταξύ των αρμοδιοτήτων τους είναι: να καταρτίζουν συμβάσεις με τους χρήστες για τους όρους εκμετάλλευσης των έργων, καθώς και για την οφειλόμενη αμοιβή, να εξασφαλίζουν στους δικαιούχους αμοιβή και να κατανέμουν μεταξύ των δικαιούχων τα εισπραττόμενα ποσά, να προβαίνουν σε κάθε διοικητική ή δικαστική ή εξώδικη ενέργεια για τη νομική προστασία των δικαιωμάτων των δικαιούχων ή των δικαιοδόχων τους και ιδίως να υποβάλουν αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων, να εγείρουν αγωγές, να ασκούν ένδικα μέσα, να λαμβάνουν από τους χρήστες κάθε πληροφορία αναγκαία για τον καθορισμό, την είσπραξη και κατανομή των εισπραττόμενων ποσών. Οι ανωτέρω Οργανισμοί σαν βασικό μέλημα και αρμοδιότητα έχουν δηλαδή το να εισπράττουν και να διανέμουν την εύλογη αμοιβή για τη χρήση του καλλιτεχνικού ρεπερτορίου σε δημόσιους χώρους, όπως ξενοδοχεία, καφετέριες κ.λπ. εντός της Ελληνικής Επικράτειας, οποιουδήποτε υλικού φορέα που έχει νόμιμα παραχθεί και φέρει εγγεγραμμένες τις ερμηνείες – εκτελέσεις των ερμηνευτών – εκτελεστών καλλιτεχνών Ελλήνων ή ξένων. Σε περίπτωση που οι ιδιοκτήτες των ανωτέρω δημόσιων χώρων που κάνουν χρήση της μουσικής, καρπωνόμενοι από αυτή ωφέλεια, δεν πληρώνουν ετησίως τις αμοιβές των ανωτέρω Οργανισμών με σκοπό να αποδοθούν αυτές στους μουσικούς, τραγουδιστές κ.λπ., παραδοσιακά οι Οργανισμοί προσέφευγαν κατά των επιχειρήσεων επιβάλλοντας την καταβολή των αμοιβών δικαστικά.
Κατόπιν της έκδοσης της Διάταξη του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην υπόθεση C-136/2009 – μεταξύ των «Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Δημιουργών Θεατρικών και Οπτικοακουστικών Έργων» και «Διβάνη Ακρόπολις ΑΞΤΕ», δια της οποίας σε συνδυασμό με την απόφαση του ίδιου Δικαστηρίου στην υπόθεση SGAE κατά RafaelHoteles SA, επιλύθηκε καταφατικά το νομικό ζήτημα, εάν συνιστά παρουσίαση στο κοινό η πραγματοποιούμενη από τον ξενοδόχο αναμετάδοση μουσικών ή οπτικοακουστικών έργων στα δωμάτια του ξενοδοχείου μέσω συσκευών τηλεόρασης στις οποίες διανέμεται το λαμβανόμενο από το ξενοδοχείο τηλεοπτικό σήμα. Συνεπεία της παραπάνω νομολογιακής εξέλιξης, όπως έχει διαμορφωθεί υπό την ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία, έγινε προσέγγιση των συμβαλλομένων μερών με αποτέλεσμα να υπογραφεί το ανωτέρω Μνημόνιο Συνεργασίας που επέλυσε συμβιβαστικά τυχόν εκκρεμείς δίκες ή οφειλές που δεν είχαν εξοφληθεί από τα ξενοδοχεία και ρύθμισε το θέμα για εφεξής, «σβήνοντας» παλαιότερες οφειλές των ξενοδοχείων.
Τα μέλη λοιπόν του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου (ΞΕΕ) και οι Οργανισμοί Συλλογικοί Διαχείρισης των δικαιωμάτων των μουσικών κ.λπ. συμφώνησαν ότι η αμοιβή των συγγενικών δικαιωμάτων, για τη χρήση που πραγματοποιείται σε δωμάτια ξενοδοχείου μέλους του ΞΕΕ, θα είναι για τα έτη 2011-2012-2013 συγκεκριμένη για κάθε δωμάτιο κάθε κατηγορίας ξενοδοχείου (π.χ. για ξενοδοχεία 5 αστέρων λειτουργούντα δώδεκα μήνες το χρόνο 14 ευρώ ετησίως για κάθε δωμάτιο, για ξενοδοχεία 4 αστέρων λειτουργούντα δώδεκα μήνες το χρόνο 13,22 ευρώ ετησίως για κάθε δωμάτιο, για ξενοδοχεία 3 αστέρων λειτουργούντα δώδεκα μήνες το χρόνο 9,33 ευρώ ετησίως για κάθε δωμάτιο κ.ο.κ.). Για τα έτη 2013 και εντεύθεν, οι προαναφερόμενες αμοιβές θα αναπροσαρμόζονται ετησίως με βάση τη ετήσια αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, όχι όμως πάνω από 5%.
Το σημαντικό όμως είναι ότι συμφωνήθηκε πως έναντι οποιουδήποτε μέλους του ΞΕΕ προσχωρούσε στην προκείμενη συμφωνία μέχρι τις 31.12.11, οι Οργανισμοί δεν θα διεκδικήσουν οποιαδήποτε αμοιβή για τα παρελθόντα έτη, ήτοι έως και τέλος του 2010. Αν λοιπόν καταβληθούν όσα απαιτούνται για το 2011, 2012 και 2013, τότε ό,τι οφείλεται για το 2010 και πριν, δεν θα αναζητείται από τους Οργανισμούς και κατά κάποιον τρόπο «παραγράφεται». Στην πράξη, ακόμα και τώρα αν κάποιο μέλος του ΞΕΕ αποφασίσει να υπογράψει τη δήλωση προσχώρησης, σβήνεται οποιαδήποτε παλαιότερη οφειλή προς τους ανωτέρω Οργανισμούς και ξεκινούν να οφείλονται μόνο για το μέλλον οι αμοιβές των καλλιτεχνών προς τους Οργανισμούς, αρχής γενομένης από το 2011.
Φυσικά ορίστηκε στο μνημόνιο ότι χρήματα που έχουν ήδη καταβληθεί μέχρι την υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας, δεν δύναται να αναζητηθούν, ούτε να συμψηφιστούν με οφειλές μελλοντικών ετών. Παράλληλα με τη διευθέτηση του ζητήματος της καταβολής εύλογης αμοιβής για τη χρήση των έργων του ρεπερτορίου των μελών τους, που συνίσταται στη με οποιονδήποτε τρόπο αναμετάδοση/δημόσια παρουσίαση των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών των έργων αυτών στα δωμάτια ξενοδοχείων, δεν θα διεκδικηθούν χωριστές αμοιβές για τη χρήση μουσικής στους κοινόχρηστους χώρους των ξενοδοχείων που λειτουργούν προς εξυπηρέτηση των πελατών, όπως το λόμπυ, ασανσέρ, χώρος πρωινού, ακόμη και αν τους χώρους αυτούς επισκέπτονται και άτομα που δεν διαμένουν στο ξενοδοχείο.
Ευγενία Φωτοπούλου