Υποχρέωση παροχής πληροφοριών σχετικά με περιουσιακά στοιχεία σε κάθε έναν από τους πρώην συζύγους από δημόσια νομικά πρόσωπα και ιδίως από τις αρμόδιες Δ.Ο.Υ.

Σύμφωνα με την υπ’ αρ. 7/2012 εγκύκλιο του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου “ … Κατά τη διάταξη του άρθρου 1445 του ΑΚ, ο κάθε ένας από τους πρώην συζύγους είναι υποχρεωμένος να δίνει στον άλλο πληροφορίες για την περιουσία του και τα εισοδήματά του, εφόσον είναι χρήσιμες για τον καθορισμό του ύψους της διατροφής.

Με αίτηση ενός από τους πρώην συζύγους, που διαβιβάζεται μέσω του αρμόδιου Εισαγγελέα, ο εργοδότης, η αρμόδια οικονομική υπηρεσία ή ο αρμόδιος οικονομικός φορέας είναι υποχρεωμένοι να δίνουν κάθε χρήσιμη πληροφορία για την περιουσιακή κατάσταση του άλλου συζύγου και προπάντων για τα εισοδήματά του. Περαιτέρω, κατά το άρθρο 51 παρ. 7 παρ. α’ του Ν. 3842/2010 κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η χορήγηση στοιχείων ακινήτων φορολογουμένων και στις περιπτώσεις που ορίζονται από το άρθρο 1445 του ΑΚ.

Από τις διατάξεις αυτές συνάγεται ότι η γνωστοποίηση από τις ΔΟΥ των σχετικών με την περιουσιακή κατάσταση των υποχρέων προς διατροφή προσώπων πληροφοριών, προκειμένου να καθοριστεί το ύψος της, κατόπιν παραγγελίας του αρμόδιου εισαγγελέα Πρωτοδικών είναι υποχρεωτική και σε περίπτωση άρνησης οι αρμόδιοι υπάλληλοι υπέχουν ποινική ευθύνη (παράβαση του άρθρου 169 του Π.Κ. και υπό προϋποθέσεις του άρθρου 259 του Π.Κ.). Παρατηρείται όμως το φαινόμενο οι αρμόδιες ΔΟΥ να γνωστοποιούν μόνο τα εισοδήματα των υποχρέων διατροφής προσώπων και όχι τα λοιπά περιουσιακά τους στοιχεία (π.χ. ακίνητα κ.α.), με αποτέλεσμα να μην αποτυπώνεται η πραγματική οικονομική κατάσταση των υποχρέων προς διατροφή προσώπων και εν τέλει ο ορθός καθορισμός του ύψους της, ή και να αρνούνται ρητά υποστηρίζοντας ότι η γνωστοποίηση των εν λόγω στοιχείων επιτρέπεται μόνο όταν η αιτούμενη διατροφή αφορά τον έναν από τους πρώην συζύγους και όχι άλλα πρόσωπα. Η θέση όμως αυτή δεν στηρίζεται σε διάταξη νόμου, αλλά είναι αυθαίρετη, δεδομένου ότι οι πιο πάνω διατάξεις έχουν εφαρμογή σε κάθε περίπτωση που ζητείται διατροφή, καθόσον διαφορετικά δεν θα ήταν δυνατόν από τα δικαστήρια να καθορίσουν το ύψος της.

Κατόπιν τούτο παρακαλούμε, όπως συστήσετε στους Εισαγγελείς Πρωτοδικών της Περιφέρειας σας να μνημονεύουν στις παραγγελίες που απευθύνουν προς τις αρμόδιες ΔΟΥ για την γνωστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων των υποχρέων προς διατροφή προσώπων και τις προμνησθείσες διατάξεις, ώστε το φαινόμενο αυτό να εξαλειφθεί”.

Με βάση την ανωτέρω εγκύκλιο της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου, κρίνεται ότι η πρακτική των διαφόρων Δ.Ο.Υ. να παρέχουν πληροφορίες μόνο για τα εισοδήματα των πρώην συζύγων και όχι για τα εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων που τυχόν αυτοί διαθέτουν είναι εσφαλμένη και νομικά αυθαίρετη. Συνεπώς, η γνωστοποίηση στον άλλο πρώην σύζυγο των περιουσιακών δεδομένων του άλλου συζύγου δεν προσκρούει στο φορολογικό απόρρητο, ακόμη και ως προς τις δηλώσεις στοιχείων ακινήτων και, άρα, θα πρέπει να αφορά τα πάσης φύσεως περιουσιακά στοιχεία του υποχρέου (εισοδήματα από κάθε πηγή, ακίνητα κλπ). Επίσης, η ΑΚ 1445 εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση έγερσης διατροφικής αξίωσης (λ.χ. αξίωση του ενός συζύγου κατά του άλλου για διατροφή κατά την διακοπή της έγγαμης συμβίωσης) και όχι μόνο στην διατροφή υπέρ και κατά των πρώην συζύγων μετά το διαζύγιο.

 

Μαρία Τζαβέλα

Δικηγόρος, LL.M.

E-mail: info@efotopoulou.gr