Νομοθεσία περί εργοσήμου

Για την αμοιβή και παρακράτηση εισφορών των προσώπων που ορίζονται στο ν. 3863/2010 (ΦΕΚ 115/Α/15-07-2010 Κεφ. 4 Άρθρο 20), όπως ισχύει, τηρείται υποχρεωτικά διαδικασία έκδοσης και εξαργύρωσης ειδικής επιταγής, «εργόσημο», σύμφωνα με τις προδιαγραφές της YA 14913/343/Φ10034/2011 (ΦΕΚ 1586Β/2011). Υπόχρεος έκδοσης του εργοσήμου είναι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που δέχεται ή χρησιμοποιεί τις εργασίες ή υπηρεσίες των ανωτέρω προσώπων. Δικαίωμα εξαργύρωσης έχει αποκλειστικά ο αποδέκτης του εργοσήμου.

Τα πρόσωπα που υπάγονται στη νομοθεσία του εργόσημου είναι, σύμφωνα με το άρθρο 20 του ν. 3863/2010, ως ισχύει σήμερα:

Α. Το κατ οίκον του εργοδότη απασχολούμενο προσωπικό που παρέχει εξαρτημένη εργασία ή υπηρεσίες, φροντίδας αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα είτε προς έναν είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια μισθολογική περίοδο, που καλύπτεται από την ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Ενδεικτικά υπάγονται οι εξής εργασίες ή υπηρεσίες:

α. οι υπηρεσίες οικογενειακής βοηθητικής φροντίδας (ενδεικτικά: οικιακοί βοηθοί για οικιακή καθαριότητα και γενικό νοικοκυριό, οδηγοί),

β. οι κηπουρικές εργασίες,

γ. η φύλαξη και μεταφορά παιδιών, νηπίων και βρεφών,

δ. η υποστήριξη με την παροχή κάθε μορφής βοήθειας και φροντίδας σε ηλικιωμένα άτομα και σε άτομα με ειδικές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένης και της διευκόλυνσης των ατόμων αυτών για συμμετοχή τους σε πολιτιστικές, θρησκευτικές, ψυχαγωγικές και κοινωνικές δραστηριότητες,

ε. οι υπηρεσίες που παρέχονται σε προγράμματα αποκατάστασης ατόμων σε ιδρύματα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή σε Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Ατόμων με Αναπηρία, που χαρακτηρίζονται από νοητική στέρηση (ΣΥΔ),

στ. η περιποίηση ή νοσηλευτική φροντίδα αρρώστων ή κατάκοιτων ατόμων και η βοήθεια σε άτομα με προβλήματα κινητικότητας (φυσικοθεραπεία, κινησιοθεραπεία, συνοδεία εκτός οικίας),

ζ. οι μεμονωμένες μικροεπισκευαστικές εργασίες που δεν συνιστούν οικοδομικές εργασίες,

η. η παράδοση ιδιαίτερων μαθημάτων,

θ. οι αισθητικές φροντίδες (κομμωτική, περιποίηση προσώπου και σώματος).

Β. Προσωπικό που παρέχει υπηρεσίες καθαρισμού και κηπουρικής κοινοχρήστων χώρων πολυκατοικιών, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, είτε προς έναν είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια μισθολογική περίοδο, που καλύπτεται από την ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, μη παρέχον την υπηρεσία αυτή ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλος εταιρείας.

Γ. Οι απασχολούμενοι ως εργάτες γης σε εργασίες καλυπτόμενες από την ασφάλιση του ΟΓΑ κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 27 του ν. 2639/1998 (Α 205).

Δ. αα) Οι διανομείς διαφημιστικών εντύπων με το σύστημα της διανομής με ή χωρίς διεύθυνση αποδέκτη,

ββ) οι απασχολούμενοι στην προώθηση προϊόντων προσώπου και σώματος για λογαριασμό μίας ή περισσοτέρων επιχειρήσεων κατ’ οίκον ή σε άλλο χώρο,

γγ) οι απασχολούμενοι στην προώθηση καταναλωτικών προϊόντων σε πολυκαταστήματα, καταστήματα τροφίμων και υπεραγορές (super market).

δδ) Το απασχολούμενο προσωπικό από Π.Α.Ε., Κ.Α.Ε. και λοιπά νομικά πρόσωπα επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού κερδοσκοπικά ή μη, αποκλειστικά και μόνο κατά τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων στα γήπεδα παντός είδους αθλητικών αγώνων, αμειβόμενο με την ώρα, την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα.

εε) Οι διαιτητές, βοηθοί διαιτητές και παρατηρητές διαιτησίας των αγώνων αθλημάτων επαγγελματικής κατηγορίας στους οποίους συμμετέχουν Α.Α.Ε.

στστ. Οι απασχολούμενοι ως κομπάρσοι σε τηλεοπτικές εκπομπές ή παραγωγές κινηματογραφικών ταινιών ή διαφημίσεων που αμείβονται με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα.

ζζ. Οι περιστασιακά απασχολούμενοι στη μουσική κάλυψη ιδιωτικών εκδηλώσεων και συνεστιάσεων που αμείβονται με την ώρα ή την ημέρα και δεν απασχολούνται ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλη εταιρείας.

Ε. Το προσωπικό συνοδείας το οποίο παρέχει υπηρεσίες για τη στήριξη των ατόμων με αναπηρία τα οποία συμμετέχουν στο κατασκηνωτικό πρόγραμμα για ΑμεΑ της περίπτωσης γ` της παρ. 6 του άρθρου 19 του ν. 2646/1998 (Α` 236).

Η ίδια ως άνω υπουργική απόφαση ορίζει ότι η έκδοση και εξαργύρωση του εργοσήμου αντικαθιστά, κατά τρόπο αποκλειστικό, την αποζημίωση των ως άνω απασχολουμένων με οποιαδήποτε απευθείας δοσοληψία χρηματικής φύσης. Κατά την εξαργύρωση του εργοσήμου παρακρατείται μέρος της αναγραφόμενης αξίας έναντι ασφαλιστικών εισφορών και αποδίδεται στον ασφαλιστικό φορέα κάλυψης του απασχολούμενου.

Το εργόσημο εκδίδεται, σε διπλότυπο ή σε δύο αποκόμματα, κατά το χρόνο αγοράς του, φέρει μοναδικό αλγοριθμικό αριθμό που εξασφαλίζει τη γνησιότητά του και αποτελεί τίτλο αξίας από τη στιγμή της έκδοσής του. Το ένα αντίτυπο ή απόκομμα του εργοσήμου αφορά στον εργοδότη και το δεύτερο στον εργαζόμενο.

Ο εργοδότης απευθύνεται στο φορέα έκδοσης του εργοσήμου με τον ΑΜΚΑ του, δηλώνει τον αρμόδιο Φ.Κ.Α και το είδος της παρεχόμενης εργασίας και καταθέτει το ποσό του εργοσήμου το οποίο αντιστοιχεί στην αμοιβή του εργαζόμενου συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών εισφορών.

Μετά την καταβολή από τον εργοδότη του χρηματικού αντιτίμου που αναλογεί στο εργόσημο και την έκδοση του εργοσήμου, το συνολικό ποσό πιστώνεται σε εσωτερικό λογαριασμό της εκδότριας τράπεζας, όπου και παραμένει μέχρι να ζητηθεί από τον εργαζόμενο η εξαργύρωση του συγκεκριμένου εργοσήμου. Ο εργαζόμενος απευθύνεται για την εξαργύρωση στον πιστωτικό φορέα που εξέδωσε το εργόσημο – ή και σε άλλο πιστωτικό φορέα που έχει τη δυνατότητα εξαργύρωσης αυτού – με τον ΑΜΚΑ του, εντός του χρονικού διαστήματος ισχύος του εργοσήμου.

Ευγενία Φωτόπουλου, δικηγόρος

info@efotopoulou.gr