Οφειλές στον ΟΑΕΕ έως 20.000€ – Ρύθμιση αυτών – Έναρξη καταβολής της σύνταξης (συμψηφισμός ή παρακράτηση)

Σύμφωνα με το άρθρο 61 του ν. 3863/2010 (ΦΕΚ Α΄115/15-07-2010) στους ασφαλιστικούς οργανισμούς που ορίζεται ως προϋπόθεση για την έναρξη καταβολής της σύνταξης η προηγούμενη εξόφληση των οφειλών των ασφαλισμένων προς αυτούς, η σύνταξη καταβάλλεται από την 1η του επόμενου μήνα της (ολοσχερούς) εξόφλησης.

 

Ακόμη και όταν οι οφειλές αυτές έχουν «ρυθμισθεί» (άρθρα 53-62 ν.3863/2010) και εκκρεμεί η πληρωμή των επιμέρους δόσεων του συνολικού ποσού οφειλής με τις νόμιμες προσαυξήσεις και τέλη, θα πρέπει καταρχήν να τηρηθεί η ρύθμιση, να αποπληρωθούν οι δόσεις αυτές και στη συνέχεια (μετά δηλαδή την ολοσχερή εξόφληση) να αρχίσει η καταβολή της σύνταξης. 

Επειδή όμως η ρύθμιση αυτή είναι ανεπιεικής και στερεί από τους υποψήφιους συνταξιούχους τη δυνατότητα να καλύπτουν τις πάγιες ανάγκες διαβίωσής τους (χωρίς την καταβολή της σύνταξης – αν και έχουν «θεμελιωμένο» δικαίωμα σε αυτήν), στη συνέχεια του εν λόγω άρθρου προβλέφθηκαν εξαιρέσεις από τη γενική αυτή αρχή. Συγκεκριμένα:  

Η σύνταξη καταβάλλεται από την ημερομηνία που ορίζουν οι καταστατικές διατάξεις του ασφαλιστικού φορέα, αν το οφειλόμενο ποσό προσαυξημένο με τα πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις δεν είναι μεγαλύτερο των τριάντα (30) μηνιαίων συντάξεων κατώτατων ορίων λόγω γήρατος για καθέναν ασφαλιστικό οργανισμό, με ανώτατο όριο το ποσό των 15.000 ευρώ. 

Τα ανωτέρω ποσά οφειλής συμψηφίζονται ή παρακρατούνται από τα ποσά των συντάξεων, σε ίσες μηνιαίες δόσεις, που δεν μπορεί να είναι περισσότερες από σαράντα (40). Η πρώτη δόση παρακρατείται από τη σύνταξη του πρώτου μήνα (άρθρο 43 Ν.3996/2011,ΦΕΚ Α 170/5.8.2011). 

Στην περίπτωση μάλιστα της «ρύθμισης οφειλών», με την κατάθεση της αιτήσεως συνταξιοδότησης στον οικείο συνταξιοδοτικό φορέα η ρύθμιση των οφειλόμενων δόσεων παύει να ισχύει, με την έννοια ότι το υπολειπόμενο ποσό των δόσεων θα συμψηφιστεί ή θα παρακρατηθεί από το ποσό της σύνταξης που θα απονεμηθεί στο συνταξιούχο.

Ειδικότερα για τους δικαιούχους του ΟΑΕΕ, το ανώτατο όριο της οφειλής των υποψήφιων συνταξιούχων που δικαιούνται σε έναρξη καταβολής της σύνταξης με τη θεμελίωση του δικαιώματος αυτού, ανεξαρτήτως της οφειλής τους, είναι το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ (άρθρο 32 παρ.3 του Ν.4075/2012, ΦΕΚ Α 89/11.4.2012). 

Μάλιστα, ο ΟΑΕΕ εξέδωσε και την υπ’ αριθμ. ΔΙΠΣΥΝ/Φ12/26/625619/9.4.2013 ερμηνευτική Οδηγία «Ρύθμιση οφειλών των υπό συνταξιοδότηση «Παλαιών» ασφαλισμένων του Οργανισμού» προβλέποντας ειδικά για τους παλαιούς ασφαλισμένους ενιαία αντιμετώπιση ανεξάρτητα από το Ταμείο προέλευσής τους:

«Όπως είναι γνωστό, οι διατάξεις αρθρ. 61 ν. 2676/1999, όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν σήμερα, προβλέπουν την έναρξη συνταξιοδότησης από την ημερομηνία που ο υποψήφιος συνταξιούχος δικαιούται, εφόσον η οφειλή του από ασφαλιστικές εισφορές (και οποιαδήποτε άλλη αιτία) δεν υπερβαίνει το 30πλάσιο των κατωτάτων ορίων συντάξεων γήρατος, προσαυξημένο δε με τα πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις, δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000 ευρώ.

Εφόσον πρόκειται για ασφαλισμένους πριν την 1-1-1993 (Παλαιούς), για τον καθορισμό του ποσού από εισφορές που μπορεί να παρακρατηθεί, λαμβάνεται υπόψη το κατώτατο όριο συντάξεων γήρατος των πρώην Ταμείων (ήτοι του ΤΕΒΕ, ΤΣΑ και ΤΑΕ) ή του ΟΑΕΕ, με κριτήριο ποιο το Ταμείο προέλευση και ποιες οι διατάξεις υπολογισμού του ποσού σύνταξης που θα επιλεγούν ως συμφερότερες, δηλαδή των πρώην Ταμείων ή του ΟΑΕΕ.

Διαπιστώνεται ωστόσο ότι με τον τρόπο αυτό δεν διασφαλίζονται ενιαίοι όροι ρύθμισης της οφειλής μεταξύ των υπό συνταξιοδότηση ασφαλισμένων.

Επειδή το κατώτατο όριο συντάξεων γήρατος ΟΑΕΕ είναι μεγαλύτερο έναντι αυτών των πρώην Ταμείων και επειδή σε κάθε περίπτωση απονομής σύνταξης ίσης προς το κατώτατο όριο, επιλέγεται ως συμφερότερο αυτό του ΟΑΕΕ – ακόμη και σε ασφαλισμένους πρώην ΤΕΒΕ, όπου το οργανικό ποσό βάσει των καταστατικών διατάξεων του Ταμείου προκύπτει μεγαλύτερο έναντι του ΟΑΕΕ, ως όριο οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, δυνάμενο να παρακρατείται από τις μηνιαίες συντάξεις, θα λαμβάνεται το 30πλάσιο του εκάστοτε οριζόμενου κατωτάτου ορίου συντάξεων γήρατος ΟΑΕΕ (30 х 473,40 = 14.202,00 ευρώ), και μέχρι του ποσού των 20.000,000 ευρώ, μετά την προσαύξησή του με πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις, ανεξάρτητα από το Ταμείο προέλευσης και τις διατάξεις υπολογισμού του ποσού σύνταξης για λόγους ενιαίας εφαρμογής.

Τα παραπάνω δεν μπορούν να ισχύσουν στην περίπτωση συνταξιοδότησης ασφαλισμένων πρώην ΤΣΑ που επιλέγουν να συνταξιοδοτηθούν: α) με διατήρηση Δ.Χ. αυτοκινήτου και β) γυναίκες με 25ετή συντάξιμο χρόνο και ηλικία 60 ετών και πλέον (σχετ. Eγκ. 55/2012),διότι η εφαρμογή των καταστατικών διατάξεων του πρώην Ταμείου ως προς τον υπολογισμό του ποσού σύνταξης είναι υποχρεωτική και δεν τίθεται θέμα επιλογής του ποσού ή εφαρμογής του κατωτάτου ορίου του ΟΑΕΕ». 

 

Θεώνη Κάδρα, Δικηγόρος

e-mail: info@efotopoulou.gr