Πλειστηριασμός – Νόμιμος τίτλος κτήσης της κυριότητας ακινήτου – Με τη σύνταξη και από την μεταγραφή της περίληψης κατακύρωσης, ο υπερθεματιστής καθίσταται κύριος του ακινήτου – Η νομή ωστόσο του ιδίου ακινήτου δεν αποκτάται αυτοδικαίως από τον υπερθεματιστή – Τι απαιτείται για την απόκτηση αυτής;  – Ποια η τύχη των κείμενων εντός του εκπλειστηριασθέντος ακινήτου κινητών πραγμάτων του οφειλέτη;

Σύμφωνα με το άρθρο 1005 παρ. 1 ΚΠολΔ, από τη στιγμή που ο υπερθεματιστής καταβάλλει το πλειστηρίασμα, ο υπάλληλος του πλειστηριασμού του δίνει περίληψη της κατακυρωτικής έκθεσης. Με την κατακύρωση και αφότου μεταγραφεί η περίληψη της κατακυρωτικής έκθεσης, ο υπερθεματιστής αποκτά το δικαίωμα που είχε εκείνος κατά του οποίου έγινε η εκτέλεση. Με τη διάταξη αυτή καθιερώνεται ρητά η αρχή ότι ο πλειστηριασμός αποτελεί νόμιμο τίτλο ως αιτία παράγωγου τρόπου κτήσης της κυριότητας και ότι συνεπώς ο υπερθεματιστής θεωρείται ειδικός διάδοχος του καθ’ ου η εκτέλεση, τον οποίο και διαδέχεται στο δικαίωμα. Ειδικότερα ο υπερθεματιστής αποκτά το δικαίωμα αυτό «δυνάμει σύμβασης», όπως είναι η εκποίηση από αναγκαστικό πλειστηριασμό, που αποτελεί, όπως προκύπτει από την παραπάνω διάταξη, σε συνδυασμό με τα άρθρα 1017 παρ. 2 ΚΠολΔ και 199, 513, 1192 και 1198 ΑΚ, ιδιόρρυθμη σύμβαση πώλησης, η οποία ενεργείται υπό το κύρος της αρχής και τελειώνεται με την κατακύρωση που αποδέχεται την τελευταία προσφορά του υπερθεματιστή. Εάν ο υπερθεματιστής καταβάλλει ολόκληρο το οφειλόμενο πλειστηρίασμα, με τους τυχόν οφειλόμενους τόκους υπερημερίας, το φόρο μεταβίβασης και την αναλογία στα έξοδα περίληψης της κατακυρωτικής έκθεσης, γεννάται υποχρέωση του υπαλλήλου του πλειστηριασμού να του χορηγήσει περίληψη ύστερα από αίτησή του. Με την έκδοση και μεταγραφή της περίληψης της κατακυρωτικής έκθεσης (η οποία αποτελεί το νόμιμο τίτλο), η κυριότητα του πράγματος που πλειστηριάσθηκε, μεταβιβάζεται στον υπερθεματιστή.

Η νομή, όμως του εκπλεισηριασθέντος δεν μεταβιβάζεται στον υπερθεματιστή eo ipso. Για τη μεταβίβασή της απαιτείται παράδοση αυτής στον υπερθεματιστή, είτε εκουσίως από τον μέχρι τούδε νομέα του, σύμφωνα με το άρθρο 976 ΑΚ, είτε με αναγκαστική εκτέλεση της περίληψης της κατακυρωτικής έκθεσης, κατά τους ορισμούς των διατάξεων των άρθρων 1005 παρ. 2 και 943 ΚΠολΔ[1]. Ειδικότερα, με βάση αυτή την περίληψη, μπορεί να γίνει κατά το άρθρο 943 ΚΠολΔ, αναγκαστική εκτέλεση υπέρ του υπερθεματιστή και των διαδόχων του και εναντίον εκείνου κατά του οποίου έγινε η εκτέλεση και των διαδόχων του. Έτσι, με βάση τον εν λόγω εκτελεστό τίτλο και σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 943 ΚΠολΔ, ο δικαστικός επιμελητής αποβάλλει από το ακίνητο τον καθ’ ου η εκτέλεση και εγκαθιστά σε αυτό τον υπερθεματιστή.

Όσον αφορά, δε, στα εντός του ακινήτου κινητά πράγματα, τα οποία δεν είναι αντικείμενο της εκτέλεσης, σύμφωνα με τις παρ. 2 και 3 του ίδιου άρθρου, ο δικαστικός επιμελητής τα παραδίδει, με απόδειξη, σε εκείνον κατά του οποίου γίνεται η εκτέλεση και αν αυτός απουσιάζει ή αρνείται να τα παραλάβει, τα παραδίδει είτε σε πρόσωπο που ανήκει στην οικογένεια του καθ’ ου η εκτέλεση είτε σε πρόσωπο που έχει την εξουσία να τα παραλάβει. Αν δεν υπάρχουν τα πρόσωπα που προαναφέρθηκαν ή αν αυτά αρνούνται να παραλάβουν τα κινητά πράγματα, ο δικαστικός επιμελητής τα παραδίδει σε μεσεγγυούχο που διορίζει ο ίδιος, κατ’ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 956 ΚΠολΔ. Από τις παραπάνω διατάξεις συνάγεται ότι η κατά τα ανωτέρω μεσεγγύηση των κινητών πραγμάτων, που δεν αποτελούν αντικείμενο της εκτελέσεως, νοείται ότι γίνεται προς το συμφέρον του κυρίου αυτών, ήτοι του καθ’ ου η εκτέλεση, και συνεπώς, εφόσον υφίσταται παρακαταθήκη από το νόμο, υπόχρεος προς καταβολή των εξόδων αυτής και προς αποκατάσταση της ζημίας του θεματοφύλακα, κατά το άρθρο 826 ΑΚ, είναι εκείνος προς το συμφέρον του οποίου έγινε η παρακατάθεση.

Αγγελική Πολυδώρου, Δικηγόρος

e-mail: info@efotopoulou.gr

[1] βλ. ΑΠ 673/2019, ΑΠ 820/2009 – ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ