Εικονικότητα ως προς το πρόσωπο του μισθωτή
Από τις διατάξεις των άρθρων 138 παρ.1, 361, 574, 180 και 181 του Α.Κ. συνάγεται με σαφήνεια ότι η εικονικότητα μπορεί να αναφέρεται και στο πρόσωπο κάποιου από τα συμβαλλόμενα μέρη, στο οποίο αφορούν τα απορρέοντα από την εικονική δικαιοπραξία δικαιώματα και υποχρεώσεις. Τούτο συμβαίνει όταν εμφανίζεται ως συμβαλλόμενο, πρόσωπο διάφορο εκείνου που πράγματι συνεβλήθη, εν γνώσει των αντισυμβαλλομένων του, δηλαδή όταν προκύπτει από ρητή ή σιωπηρή δήλωση ότι οι φαινόμενοι και οι αληθείς συμβαλλόμενοι θέλουν από κοινού να επέλθουν τα αποτελέσματα της σύμβασης όχι στο πρόσωπο του εμφανιζόμενου ως συμβαλλόμενου, αλλά στο πρόσωπο εκείνου που υποκρύπτεται, ανεξάρτητα και αδιάφορα από το γεγονός που αποτέλεσε την αιτία ή την αφορμή κατάρτισης της εικονικής δικαιοπραξίας (Μπαλή «Γενικαί Αρχαί», έκδοση ΣΤ΄, παρ. 40, Βουζίκα «Μελέται Αστικού Δικαίου», σελ. 73επ., Παπαχρήστου «Γενικαί Αρχαί» κάτω από το άρθρο 138§2, σελ. 330, Α.Π.1671/2000 ΕλλΔνη 42, 1327, Ε.Α.3271/1998 ΕλλΔνη 39, 899, Ε.Π.1289/1987 ΕλλΔνη 29, 745, Ε.Α.9546/1984 ΝοΒ 33, 122). Υπό την έννοια λοιπόν αυτή, εικονικότητα ως προς το πρόσωπο του μισθωτή υπάρχει όταν ο εκμισθωτής γνωρίζει και αποβλέπει η μισθωτική σύμβαση να καταρτισθεί πράγματι όχι για τον κατ΄ επίφαση φερόμενο ως μισθωτή, αλλά για τον κατά τη βούληση όλων των συμβληθέντων αληθή μισθωτή, στο πρόσωπο του οποίου, ως μισθωτή, γεννώνται όλα τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τη μίσθωση και ο οποίος είναι, κατά συνέπεια, ο μόνος που νομιμοποιείται παθητικά στην περίπτωση άσκησης από τον εκμισθωτή αγωγής για την απόδοση της χρήσης του μισθίου από οποιονδήποτε λόγο (Παπαδάκης «Αναπροσαρμογή Μισθώματος», έκδοση Β΄, σελ. 195-196, αριθ. 552, του ιδίου «Αγωγαί Αποδόσεως του Μισθίου», σελ. 180, αριθ. 449, ΕιρΝικ 124/2004 ΝΟΜΟΣ, Ε.Α.9546/1984 ΝοΒ 33, 122).
Αγγελική Λιγοψυχάκη, δικηγόρος