Ορισμένο αγωγής κατά τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας
Ο Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας (Κ.Δ.Δ.), που κυρώθηκε με το άρθρο μόνο του ν. 2717/1999 (Α` 97) και οι διατάξεις του οποίου εφαρμόζονται αναλόγως και στις αγωγές που εκδικάζονται από το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με το άρθρο 123 του π.δ/τος 1225/1981 (Α` 304), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 12 παρ. 2 του ν. 3472/2006 (Α` 135), ορίζει, στο άρθρο 71, ότι: «1. Αγωγή μπορεί να ασκήσει εκείνος ο οποίος έχει, κατά του Δημοσίου ή άλλου νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, χρηματική αξίωση από έννομη σχέση δημοσίου δικαίου. 2 (…)», στο δε άρθρο 73, ότι: «1. Το δικόγραφο της αγωγής, εκτός από τα στοιχεία που προβλέπει το άρθρο 45, πρέπει να περιέχει και: α) καθορισμό της έννομης σχέσης από την οποία απορρέει η αξίωση, β) σαφή έκθεση των πραγματικών περιστατικών, καθώς και τους λόγους που θεμελιώνουν κατά νόμο την αξίωση και γ) σαφώς καθορισμένο αίτημα. 2. Αίτημα της αγωγής μπορεί να είναι: α) η καταψήφιση της αξιούμενης παροχής, ή β) η αναγνώριση της αντίστοιχης αξίωσης».
Από τις διατάξεις αυτές συνάγεται ότι το δικόγραφο της αγωγής πρέπει να περιέχει, μεταξύ άλλων, ακριβή περιγραφή του αντικειμένου της διαφοράς και ορισμένο αίτημα. Ειδικότερα, ουσιώδες και απαραίτητο στοιχείο της αγωγής είναι η ιστορική βάση, δηλαδή η ακριβής εξιστόρηση, από την οποία, κατά τους κανόνες του ουσιαστικού δικαίου, και ειδικότερα από την εφαρμοστέα νομική διάταξη, πηγάζει το επίδικο δικαίωμα και η υπό του ενάγοντος επικαλούμενη έννομη συνέπεια. Η αναγραφή δε στο δικόγραφο της αγωγής των πραγματικών περιστατικών, τα οποία πρέπει να είναι όσα είναι νομικώς ικανά και αναγκαία για τη θεμελίωση του δικαιώματος, η προστασία του οποίου ζητείται και μάλιστα με τέτοια σαφήνεια, ώστε να εξατομικεύουν την επίδικη έννομη σχέση και να μην καταλείπεται αμφιβολία περί της αξίωσης που απορρέει από αυτά είναι απαραίτητη για να υπάρχει η δυνατότητα αφενός το δικαστήριο να κρίνει το νόμω βάσιμο της αγωγής, αφετέρου ο εναγόμενος να αμυνθεί κατά της αγωγικής αξίωσης που θεμελιώνεται επ’ αυτών (Ε.Σ. Ολομ. 9/2009). Εξάλλου, η αγωγή πρέπει να είναι ορισμένη, ώστε να είναι σε θέση το δικαστήριο να διαπιστώσει το είδος και την έκταση του αγωγικού αιτήματος (βλ. Κ. Μακρίδου, Η αόριστη αγωγή και οι δυνατότητες θεραπείας της, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2006, σ. 5), καθώς και να διατάξει τις δέουσες αποδείξεις (ΑΠ 813/2013, 481/2012, 1042/2009). Παρέπεται ότι στο δικόγραφο της αγωγής πρέπει, αλλά και αρκεί, ενόψει της διάκρισης μεταξύ των γεγονότων που ενάγων οφείλει να επικαλεσθεί (βάρος επίκλησης) και εκείνων που οφείλει να αποδείξει (βάρος απόδειξης), να εκτίθενται όλα τα ουσιώδη στοιχεία αυτής, ώστε να εξυπηρετηθεί ακριβώς η ευχέρεια του δικαστηρίου να τάξει αποδείξεις (πρβλ. Κ. Μακρίδου, ό.π., σελ. 51-52). Επίσης, το δικόγραφο της αγωγής πρέπει να είναι αυτάρκες, να περιλαμβάνει, δηλαδή, όλα τα αναγκαία πραγματικά περιστατικά, τα οποία, κατά νόμο, θεμελιώνουν το αξιούμενο δικαίωμα, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα να συμπληρωθούν αυτά από το περιεχόμενο άλλου εγγράφου (δικαστικού ή εξωδίκου), διότι η τυχόν αοριστία της αγωγής δεν μπορεί να θεραπευτεί ούτε με τις προτάσεις, ούτε με την παραπομπή σε άλλα έγγραφα της δίκης, ούτε από την εκτίμηση των αποδείξεων. Αν τα γεγονότα αυτά δεν αναφέρονται ή αναφέρονται με ασάφειες και ελλείψεις, η αγωγή είναι αόριστη και συνεπώς απαράδεκτη (βλ. Ε.Σ. Ολομ. 9/2009, 1453/2008, πρβλ. ΑΠ 49/2011, 1042/2009, 1611/2008,364/1988).
Μαρία Τζαβέλα
Δικηγόρος, LL.M.
E-mail: info@efotopoulou.gr