Η ανακοπή για την ακύρωση αναγκαστικού πλειστηριασμού (ή αναπλειστηριασμού) ακινήτου πρέπει να εγγράφεται στο βιβλίο διεκδικήσεων του Υποθηκοφυλακείου (ή Κτηματολογίου) της περιφέρειας που βρίσκεται το ακίνητο, μέσα στην προθεσμία των τριάντα (30) ημερών από την κατάθεσή της. Η εγγραφή αυτή αποτελεί ειδική διαδικαστική προϋπόθεση του παραδεκτού της εν λόγω ανακοπής
Σύμφωνα με το άρθρο 220 § 1 ΚΠολΔ «Αγωγές, στις οποίες περιλαμβάνονται και αναγνωριστικές ή ανακοπές εμπράγματες, μικτές ή νομής, εκτός από τα Ασφαλιστικά μέτρα νομής, καθώς και αγωγές διάρρηξης δικαιοπραξίας ως καταδολιευτικής, όταν αφορούν ακίνητα, εγγράφονται ύστερα από αίτηση του ενάγοντος ή ανακόπτοντος στα βιβλία διεκδικήσεων του γραφείου της περιφέρειας όπου βρίσκεται το ακίνητο μέσα σε τριάντα ημέρες από την κατάθεση τους, διαφορετικά απορρίπτονται και αυτεπαγγέλτως ως απαράδεκτες». Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 1010 ΚΠολΔ «Η ανακοπή για την ακύρωση πλειστηριασμού ή αναπλειστηριασμού ακινήτου είναι απαράδεκτη, αν δεν εγγραφεί στο βιβλίο διεκδικήσεων της περιφέρειας όπου βρίσκεται το ακίνητο μέσα σε τριάντα ημέρες από την κατάθεσή της. Σ’ αυτήν την περίπτωση επιτρέπεται νέα ανακοπή μέσα στην προθεσμία του άρθρου 934».
Από τα ως άνω άρθρα συνάγεται ότι η ανακοπή για την ακύρωση αναγκαστικού πλειστηριασμού ή αναπλειστηριασμού ακινήτου [1] πρέπει, για να είναι τυπικά παραδεκτή, να εγγράφεται στο βιβλίο διεκδικήσεων του Υποθηκοφυλακείου -ή Κτηματολογίου- της περιφέρειας που βρίσκεται το ακίνητο, μέσα στην ανατρεπτική προθεσμία των τριάντα (30) ημερών από την κατάθεσή της (άρθρο 144 § 1 ΚΠολΔ), ανεξάρτητα από το χρόνο επίδοσής της, τούτη δε η προϋπόθεση ισχύει ανεξάρτητα από τους λόγους για τους οποίους επιδιώκεται με την ανακοπή η ακύρωση αυτή. Η παράλειψη της εγγραφής αυτής, ερευνάται από το δικαστήριο και αυτεπαγγέλτως (στο βαθμό που η εγγραφή αυτή προκύπτει από την έρευνα του φακέλου της δικογραφίας ή εφόσον ο ανακόπτων επικαλείται και προσκομίζει σχετική βεβαίωση του υποθηκοφύλακα [2]), χωρίς την ανάγκη πρότασης σχετικής προς τούτο ένστασης από τον καθ’ ου η ανακοπή, συνεπάγεται δε την απόρριψη της ανακοπής ως απαράδεκτης με οριστική δικαστική απόφαση και όχι την κήρυξη της συζήτησης ως απαράδεκτης ή την αναβολή της.
Καίτοι δεν ορίζεται στη διάταξη του άρθρου 1010 ΚΠολΔ, το από τη μη εμπρόθεσμη εγγραφή μιας τέτοιας ανακοπής στα βιβλία διεκδικήσεων απαράδεκτο τούτο λαμβάνεται και αυτεπαγγέλτως υπόψη από το δικαστήριο, δεδομένου ότι η εγγραφή αυτή καθιερώνεται από το νόμο ως ειδική διαδικαστική προϋπόθεση του παραδεκτού της ανακοπής. Η εγγραφή αυτή στα βιβλία διεκδικήσεων επιβάλλεται από λόγους δημόσιας τάξης, τουτέστιν χάριν της διά της δημοσιότητας προστασίας των καλόπιστων τρίτων, δεδομένου ότι με τη δημοσιότητα καθίσταται σ’ αυτούς γνωστή -κατά τρόπο εμφανή- η προσβολή του κύρους του πλειστηριασμού ή αναπλειστηριασμού και εξασφαλίζεται έτσι η μη παραμονή για μακρό χρόνο μετέωρου του κύρους του πλειστηριασμού ή αναπλειστηριασμού που περατώθηκε (βλ. Μπρίνια, Αναγκαστική Εκτέλεση, άρθρ. 1010 ΚΠολΔ, Βαθρακοκοίλη, ΚΠολΔ 1010).
[Βλ. σχετικά ΑΠ 1860/2005, ΑΠ 130/2003, ΑΠ 1158/1998, ΑΠ 1390/1997, ΑΠ 1113/1983, ΕΦΠΕΙΡ 322/2004, ΜΠΡΘΕΣΣ 19872/2001 ΤΝΠ Νόμος].
Μπενάκη Βικεντία – Άννα
Δικηγόρος Αθηνών
Μ.Δ.Ε. Φιλοσοφίας Δικαίου Νομικής Αθηνών
info@efotopoulou.gr
[1] Η διάταξη του άρθρου 1010 ΚΠολΔ επιβάλλει την εγγραφή στα βιβλία διεκδικήσεων μόνο της εκ του άρθρου 933 ΚΠολΔ ανακοπής, που έχει ως αντικείμενο την ακύρωση ήδη γενόμενου πλειστηριασμού ή αναπλειστηριασμού ακινήτου και όχι άλλων πράξεων της εκτελεστικής διαδικασίας (βλ. ΕΦΠΕΙΡ 322/2004. Βλ. και Μπρίνια, Αναγκαστική Εκτέλεση, Τόμος Τέταρτος, Β’ έκδ., § 622, σελ 1934 – 1935). Έτσι, δεν εγγράφεται στα βιβλία διεκδικήσεων η ανακοπή του άρθρου 933 ΚΠολΔ, η οποία αφορά σε πράξεις της αναγκαστικής εκτέλεσης που προηγούνται της ενέργειας του πλειστηριασμού (ή αναπλειστηριασμού), όπως π.χ. η επιταγή, ή η κατάσχεση, ή το πρόγραμμα πλειστηριασμού (ή αναπλειστηριασμού) ή η δήλωση συνέχισης πλειστηριασμού από δανειστή (βλ. Βασίλη Βαθρακοκοίλη, Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας, Ερμηνευτική – Νομολογιακή Ανάλυση κατ’ άρθρο, Τόμος Α’, 1996, σελ. 1169 § 4 με περαιτέρω παραπομπές σε νομολογία). Στα βιβλία διεκδικήσεων εγγράφεται πάντως η ανακοπή του άρθρου 936 ΚΠολΔ, αν αναφέρεται σε εμπράγματο δικαίωμα ή τη νομή επί ακινήτου, το οποίο προβάλλεται από τον τρίτο (βλ. Βασίλη Βαθρακοκοίλη, ό.π. σελ. 1170).
[2] Αν ο ανακόπτων επικαλείται το πιστοποιητικό εγγραφής στα βιβλία διεκδικήσεων, αλλά δεν το προσκομίζει, το δικαστήριο οφείλει να τον καλέσει για τη συμπλήρωση της τυπικής αυτής παράλειψης ή να διατάξει επανάληψη της συζήτησης για την προσκόμισή του (βλ. Βασίλη Βαθρακοκοίλη, ό.π. σελ. 1173 § 17).