Οι διατάξεις για τη γενική συναίνεση των ενδιαφερομένων (έγγαμων ζευγαριών, ζευγαριών που ζουν σε ελεύθερη ένωση, άγαμων μοναχικών γυναικών) στην ιατρική υποβοήθηση στην ανθρώπινη αναπαραγωγή
Κατά το άρθρο 1456 ΑΚ κάθε ιατρική πράξη που αποβλέπει στην υποβοήθηση της ανθρώπινης αναπαραγωγής, διενεργείται με την έγγραφη συναίνεση των προσώπων που επιθυμούν να αποκτήσουν τέκνο. Στην περίπτωση των έγγαμων ζευγαριών η συναίνεση αρκεί να είναι απλώς έγγραφη. Πρόκειται για έναν τύπο που κατοχυρώνει το παιδί που θα γεννηθεί καθώς σύμφωνα με το άρθρο 1471 παρ. 2 ΑΚ, η πατρότητα του παιδιού είναι απρόσβλητη από οποιοδήποτε, αν ο σύζυγος είχε συγκατατεθεί στην υποβολή της συζύγου του στην τεχνητή γονιμοποίηση.
Αν το ζευγάρι δεν είναι έγγαμο, αλλά συζεί απλώς σε ελεύθερη ένωση, η συναίνεση τόσο του άνδρα, όσο και της γυναίκας πρέπει να είναι συμβολαιογραφική (ΑΚ 1456 παρ. 1 εδ. 2). Ο σοβαρότερος αυτός τύπος επιβάλλεται προκειμένου οι συναινέσεις να οδηγήσουν στην αυτόματη εκούσια αναγνώριση του παιδιού από τον άνδρα που θα έχει συναινέσει συμβολαιογραφικά, όπως προβλέπεται παρακάτω στο άρθρο 1475 παρ. 2 ΑΚ., όπου ορίζεται επίσης ότι η συμβολαιογραφική συναίνεση της γυναίκας ισχύει και ως συναίνεση της στην αυτόματη εκούσια αναγνώριση. Συμβολαιογραφική θα πρέπει να είναι κατά το άρθρο 1456 παρ. 1 εδ. 2 και η συναίνεση της άγαμης μοναχικής γυναίκας, που δεν συνοδεύεται στο γιατρό από κάποιο άνδρα. Ο συμβολαιογραφικός τύπος καθιερώνεται κυρίως εδώ για λόγους ομοιομορφίας προς την περίπτωση της άγαμης γυναίκας που συμβιώνει με μόνιμο σύντροφο, και δεν χρησιμεύει βέβαια για την ίδρυση της πατρότητάς του παιδιού.
Στην περίπτωση της άγαμης γυναίκας κατά το άρθρο 1479 παρ. 2 ΑΚ, απαγορεύεται η δικαστική αναγνώριση αν διενεργηθεί τεχνητή γονιμοποίηση με γενετικό υλικό τρίτου δότη, καθώς ο νομοθέτης δεν κρίνει ότι πρέπει να ιδρυθεί αναγκαστικά η πατρότητα σε σχέση με έναν άνδρα που έπαιξε ένα «τεχνικό» και «επιβοηθητικό» ρόλο.
(Το παρόν άρθρο γράφτηκε από τη δικηγόρο Λένα Πολύζου ως απάντηση σε ερώτημα αναγνώστριας της ιστοσελίδας www.singleparent.gr)
Λένα Πολύζου, δικηγόρος
info@efotopoulou.gr