Διάκριση εμμέσως ζημιωθέντος από τον αμέσως ζημιωθέντα που υφίσταται και έμμεση ζημία
Στις αγωγές αποζημίωσης, κατά κανόνα δεν έχει αξίωση αποζημίωσης ο εμμέσως ζημιωθείς (πλην εξαιρέσεων, πρβλ. προγενέστερο άρθρο μας περί έμμεσης ζημίας https://efotopoulou.gr/ithiki-vlavi-emmesos-zimiothentos-se-periptosi-vlavis-tou-somatos-i-tis-igias-tou-amesa-zimiothentos-pathontos/ ).
Δοθέντος όμως, ότι η έμμεση ζημία αποκαθίσταται, το ζήτημα της άμεσης και έμμεσης ζημίας δεν πρέπει να συγχέεται με τη διάκριση του αμέσως από τον εμμέσως ζημιωθέντα (Κρητικός Αθαν. Αποζημίωση στα αυτοκινητικά ατυχήματα, Αθήνα 2008, σελ. 198). Κατά κανόνα δεν έχει, ως προελέχθη, αξίωση αποζημίωσης ο εμμέσως ζημιωθείς, εκείνος όμως που αμέσως ζημιώθηκε έχει αξίωση για την αποκατάσταση όχι μόνο της άμεσης ζημίας του, δηλαδή εκείνης που προκλήθηκε σε αυτόν απευθείας από το ζημιογόνο γεγονός, αλλά και της έμμεσης ζημίας του, δηλαδή εκείνης που του προκλήθηκε από άλλη αιτία, που επακολούθησε μεν, αλλά βρίσκεται σε αιτιώδη συνάφεια με αυτό.
Ειδικότερη μορφή διαφυγόντος κέρδους – έμμεσης ζημίας συντρέχει στην περίπτωση ομόρρυθμου εταίρου που συνεισφέρει την προσωπική του εργασία στην εταιρεία, οπότε, λόγω της μη ενασχόλησής του με τα εταιρικά πράγματα εξαιτίας της ζημιογόνου συμπεριφοράς, μειώνονται τα κέρδη της εταιρείας και συνακόλουθα τα έσοδα του εταίρου. Η μείωση αυτή αποτελεί έμμεση ζημία αμέσως ζημιωθέντος, διότι, εφόσον τα μειωμένα κέρδη της προσωπική εταιρείας οφείλονται στη μη προσφορά προσωπικής εργασίας από το ομόρρυθμο μέλος, έχουν δυσμενή αντανάκλαση και στα εισοδήματα του τελευταίου, που δικαιούται, για τη μείωση αυτή που αφορά τα δικά του προσωπικά κέρδη και αποτελεί έμμεση ζημία του, να απαιτήσει αποζημίωση από τον ζημιώσαντα. Έτσι, για την έμμεση αυτή ζημία του, ο αμέσως από την αδικοπραξία παθών έχει αξίωση αποζημίωσης. Αντίθετα, η εταιρεία είναι εμμέσως ζημιωθείσα και δεν θεμελιώνει αξίωση αποζημιώσεως ούτε με βάση τη διάταξη του άρθρου 929 εδ. β΄ ΑΚ, που δεν έχει πεδίο εφαρμογής, αφού η υποχρέωση του αμέσως ζημιωθέντος να της παρέχει τις υπηρεσίες του δεν στηρίζεται στον νόμο, αλλά σε σύμβαση [πρβλ. ΑΠ 1572/2018 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 1504/2000, ΕφΔωδ 216/2009 ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, 2391/2022 ΜονΠρΑθ αδημ.].
Ευγενία Φωτοπούλου, δικηγόρος
info@efotopoulou.gr