Εκλογή μελών ΔΕΠ – συνάφεια ερευνητικού και επιστημονικού έργου του υποψηφίου προς εκλογή σε θέση μέλους ΔΕΠ προς το αντικείμενο της προκηρυχθείσας θέσης

Ο ν. 4009/2011 «Δομή, λειτουργία, διασφάλιση της ποιότητας των σπουδών και διεθνοποίηση των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων» (ΦΕΚ 195 Α), ορίζει, μεταξύ άλλων, τα εξής: «1. Ελάχιστες προϋ­ποθέσεις για την εκλογή σε θέση καθηγητή όλων των βαθμιδών είναι η κατοχή διδακτορικού διπλώματος και η συνάφεια με το γνωστικό αντικείμενο της προς πλή­ρωση θέσης είτε του αντικειμένου της διδακτορικής διατριβής είτε του ερευνητικού ή επιστημονικού εν γένει έργου του υποψηφίου…» (άρθρο 17). «1. Η εκλογή και η εξέλιξη των καθηγητών γίνεται με βάση τα προσόντα των υποψηφίων, όπως αυτά καθορίζονται στο άρθρο 17 και στον Οργανισμό του ΑΕΙ, ανάλογα με τη βαθμίδα στην οποία γίνεται η εκλογή ή η εξέλιξη και το γνωστικό αντικείμενο της θέσης… 4. Η συνάφεια του γνωστικού αντικειμένου της προς πλήρωση θέσης με το γνωστικό αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής ή του επιστη­μονικού ή ερευνητικού έργου του υποψηφίου κρίνεται από την επιτροπή επιλογής…» (άρθρο 18). «1. Η επιλογή και η εξέλιξη των καθηγητών όλων των βαθμίδων γίνεται από ειδικές επταμελείς επιτροπές, η οποίες απαρτίζο­νται από Καθηγητές ή ερευνητές πρώτης βαθμίδας ή, σε περίπτωση κρίσης για τις βαθμίδες του επίκουρου ή αναπληρωτή καθηγητή, και από αναπληρωτές Καθη­γητές ή ερευνητές αντίστοιχης βαθμίδας με επιστημο­νικό έργο στο ίδιο ή, αν δεν υπάρχει, συναφές γνωστικό αντικείμενο με εκείνο της υπό πλήρωσης θέσης ή του υπό εξέλιξη καθηγητή αντίστοιχα… 6. Τα μέλη της επι­τροπής επιλογής ή εξέλιξης διαβουλεύονται, αξιολογούν όλους τους υποψηφίους, ψηφίζουν και επιλέγουν τον καταλληλότερο από τους υποψηφίους που διαθέτουν τα ουσιαστικά ακαδημαϊκά προσόντα για την κατάληψη της θέσης… Για την επιλογή συντάσσεται ειδικά αιτιο­λογημένο πρακτικό…» (άρθρο 19).

Εξάλλου, στο άρθρο 17 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, ΦΕΚ 45 Α) ορίζεται, μεταξύ άλλων: «1. Η ατομική διοι­κητική πράξη πρέπει να περιέχει αιτιολογία, η οποία να περιλαμβάνει τη διαπίστωση της συνδρομής των κατά νόμο προϋποθέσεων για την έκδοσή της. 2. Η αιτιολο­γία πρέπει να είναι σαφής, ειδική, επαρκής και να προ­κύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, εκτός αν προβλέπεται ρητώς στο νόμο ότι πρέπει να περιέχεται στο σώμα της πράξης…».

Από τις παραπάνω διατάξεις προκύπτει ότι η διαπίστωση της συνάφειας του ερευνητικού και επιστημονικού έργου του υποψηφίου προς εκλογή σε θέση μέλους ΔΕΠ προς το αντικείμενο της προκηρυχθείσας θέσης αποτελεί κρίση τεχνικού χαρακτήρα (πρβλ. ΣτΕ 2066/2002). Δεδομένου δε ότι, όπως προκύ­πτει από τις ανωτέρω διατάξεις, η κρίση περί ελλείψεως συνάφειας του ερευνητικού και επιστημονικού αυτού έργου συνεπάγεται την απόρριψη της υποψηφιότη­τας, τα δε μέλη των ειδικών επταμελών επιτροπών των οικείων πανεπιστημίων είναι υποχρεωμένα να αιτιο­λογούν την ψήφο τους, η ψήφος αυτή, όπως συνάγε­ται από τις διατάξεις αυτές, πρέπει να φέρει αναλυτική αιτιολογία ως προς την κρίση περί συνάφειας ή μη των ανωτέρω στοιχείων.

Εξάλλου, όπως έχει κριθεί (ΣτΕ 848/2013, σκ. 9 κ.ά.), η εισηγητική επιτροπή έχει ως έργο να προβεί με την έκθεσή της σε πλήρη κατατόπιση του εκλεκτορικού σώματος για την επιστημονική ικανότητα και καταλληλόλητα των υποψηφίων, για να παράσχει δε ακριβή εικόνα του κάθε υποψηφίου οφείλει να αναλύσει και να κρίνει τα έργα του, την επιστημονική του δράση και τα λοιπά ουσιαστικά του προσόντα. Δεν υποχρεούται, όμως, να αναλύσει απαραιτήτως όλες τις εργασίες των υποψηφίων, αλλά, τηρώντας το ίσο μέτρο κρίσεως, δύναται κατά την επιστημονική της κρίση, να αναλύσει τις πλέον χαρακτηριστικές, από τις οποίες καταφαίνεται η επιστημονική αξία του υποψηφίου, χωρίς να υποχρεούται στην τήρηση ορισμένης μεθοδολογίας ή συστήματος.

Τέλος, κατά την έννοια της ως άνω παρ. 2 α του άρθρου 16 του ν. 1404/1983, όπως έχει αντικατασταθεί και ισχύει, η διατύπωση της αιτιολογίας μπορεί να γίνει είτε ευθέως, είτε με αναφορά στην έκθεση της εισηγητικής επιτροπής, είτε με αναφορά στη γνώμη άλλων εκλεκτόρων ή στις συζητήσεις που προηγήθηκαν της ψηφοφορίας για τα προσόντα των υποψηφίων (ΣτΕ 2044, 2066/2002, 273/2010, ΔΕφ Πατρ 2/2018).

Αγγελική Λιγοψυχάκη, ασκ. δικηγόρος

Email: info@efotopoulou.gr