Η τήρηση τύπου για δικαιοπραξία για την οποία δεν απαιτείται η τήρησή του από τον νόμο, οι τροποποιήσεις της εν λόγω δικαιοπραξίας, έστω και αν μεταβάλλουν ουσιώδη όρο της αρχικής ή αν με αυτές διευρύνονται οι υποχρεώσεις των μερών, είναι έγκυρες, έστω και αν γίνουν ατύπως. (βλ. ΕφΠειρ 438/2015, δημ. ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ)
Με βάση την κατά το άρθρο 361 ΑΚ αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων, τα συμβαλλόμενα μέρη έχουν τη δυνατότητα να καθιερώσουν το έγγραφο ως συστατικό ή αποδεικτικό τύπο της δικαιοπραξίας, δηλαδή να συμφωνήσουν ότι η πραγμάτωση κάποιων όρων της συμφωνίας ή εκτέλεση γεγονότος θα γίνεται ή θα αποδεικνύεται με την κατάρτιση εγγράφου.
Μια τέτοια όμως συμφωνία είναι δυνατόν, κατά την διάρκειά της, να τροποποιηθεί είτε ρητά είτε σιωπηρά, χωρίς να απαιτείται για την τροποποίησή της να τηρηθεί ο έγγραφος τύπος, που ορίσθηκε από τα μέρη, δοθέντος ότι η διάταξη του άρθρου 164 ΑΚ που καθιερώνει την τήρηση τύπου και για τις τροποποιήσεις της δικαιοπραξίας, αναφέρεται σε τροποποιήσεις δικαιοπραξίας για την οποία ορίζεται ο τύπος από τον νόμο και όχι από τα μέρη.
Ως τροποποίηση, κατά την έννοια της προαναφερόμενης ρυθμίσεως, νοείται η αντικατάσταση ή η συμπλήρωση των ήδη συμφωνηθέντων όρων και όχι η ολική ή η μερική κατάργηση ή παραίτηση από όρο της δικαιοπραξίας, η οποία μπορεί, σε κάθε περίπτωση, να γίνει χωρίς την τήρηση τύπου, με νεώτερη συμφωνία ρητή ή σιωπηρή, εκτός εάν ειδικά ο νόμος προβλέπει την τήρηση τύπου και για την τελευταία περίπτωση όπως λ.χ. στο άρθρο 369 ΑΚ (ΕφΑΘ 35/2006 ΕλλΔνη 2007/1133, Μπαλής ΓενΑρχ, § 57 σελ. 164, Σημαντήρας ΓενΑρχ, σελ. 395 αριθ. 684, Γεωργιάδης – Σταθόπουλος σελ. 254 επ. αρ. 1, 7-8, ΑΠ 1054/1976 ΝοΒ 25.508).
Ειδικότερα κατά τις ως άνω διατάξεις των άρθρων 159 παρ. 2, 164, 361 ΑΚ, σαφώς προκύπτει ότι αν η μη υποκείμενη κατά το νόμο, σε έγγραφο τύπο, σύμβαση εμπορικής μισθώσεως, έγινε εγγράφως και συμφωνήθηκε ότι κάθε τροποποίηση αυτής θα γίνεται εγγράφως, μπορεί, παρά τη συμφωνία αυτή, με νεότερη, έστω και σιωπηρή, συμφωνία να τροποποιηθεί η αρχική σύμβαση, διότι η νεότερη καταργεί αυτήν, περί έγγραφης τροποποίησης της αρχικής συμφωνίας (ΑΠ 424/2011, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 766/2003, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 501/2005, ΕΔΙΚΠΟΛΥΚ 2005/131, Δ/ΝΗ 2005/1462, ΕιρΧαν 212/2017, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Κωνσταντίνα Β. Πουρνάρα
Δικηγόρος