ΤΟ ΕΝΝΟΜΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΚΥΡΙΟΤΗΤΑΣ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΜΗ ΑΡΤΙΟΥ

προκύπτει ότι για την άσκηση αναγνωριστικής αγωγής απαιτείται αφενός ύπαρξη ή ανυπαρξία κάποιας εννόμου σχέσεως, έστω και αν γι’ αυτή δεν υπάρχει ακόμη γεννημένη αξίωση, και αφ’ ετέρου έννομο συμφέρον για την αναγνώριση της καταστάσεως αυτής.

Έννομο συμφέρον υφίσταται όταν η ύπαρξη ή ανυπαρξία της εννόμου σχέσεως είναι αμφίβολη ή αμφισβητούμενη ή όταν υπάρχει καύχηση για έννομη σχέση που δεν υπάρχει, αλλά πρέπει η σχέση αυτή να αναφέρεται στο δικόγραφο της αγωγής μαζί με τα παραγωγικά αυτής γεγονότα για να προκύπτει και το έννομο συμφέρον προς άσκηση της αγωγής αυτής (βλ. ΕφΑθηνών 2798/1998, ΑΠ 269/83 ΝοΒ 31. 1564, ΑΠ 603/1985 ΝοΒ 34. 399-400).

 Τέλος η ύπαρξη εννόμου συμφέροντος, το οποίο μπορεί να είναι υλικό ή ηθικό εξαρτάται από τις εκάστοτε περιστάσεις. Αυτό υπάρχει όταν πρόκειται για αβεβαιότητα της σχέσης από την οποία δημιουργείται για τα συμφέροντα του ενάγοντος   κίνδυνος,   είτε   άμεσος   είτε επικείμενος, είτε κίνδυνος που εξαρτάται από τη συνδρομή και άλλου μέλλοντος περιστατικού, στην αποτροπή του οποίου τείνει η ζητούμενη αναγνώριση της ακυρότητας (ΑΠ 137/1974 ΝοΒ 22, 926).  

Ειδικότερα αυτός που μεταβιβάζει την κυριότητα οικοπέδου, εφόσον αυτή συνεπάγεται τη δημιουργία οικοπέδου μη αρτίου έχει έννομο συμφέρον ηθικό αλλά κυρίως υλικό, να ζητήσει την αναγνώριση της ακυρότητας   της σύμβασης μεταβίβασης κυριότητας του ακινήτου, διότι μόνον έτσι αίρεται η αβεβαιότητα ως προς το δικαίωμα κυριότητας του, ιδίως όταν αυτό αμφισβητείται από τον εναγόμενο προς τον οποίο έχει μεταβιβασθεί (βλ. ΠΠρωτΜυτ 138/1989, ΑΠ 369/1970, ό.π.). Εξ άλλου, λόγω της φύσεως της διάταξης του άρθ. 2 του Ν.Δ. 690/1948 ως δημόσιας τάξης, σκοπός της διάταξης αυτής, σε συνδυασμό και με τις άλλες διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίες, είναι η ορθή πολεοδομική διαρρύθμιση και ανάπτυξη των πόλεων και όχι   βέβαια η προστασία των συμφερόντων των αγοραστών μη αρτίων οικοπέδων.

Θεώνη Κάδρα, Δικηγόρος

e-mail: theoni@efotopoulou.gr